ابن عنبه

معنی کلمه ابن عنبه در دانشنامه اسلامی

[ویکی فقه] اِبْن ِ عِنَبه ، سیدجمال الدین احمدبن علی بن حسین حسنی حسینی (ح ۷۴۸- ۸۲۸ق / ۱۳۴۷-۱۴۲۴م )، مورخ و نسب شناس شیعی است .
نسب وی چنانکه خود نوشته است ، با ۲۰ واسطه به امام علی بن ابی طالب (علیه السلام) می رسد، ابن عنبه از اعقاب عبدالله محض به شمار می رود، از این رو تبار «حسنی - حسینی » دارد، زیرا از طریق پدر به امام حسن (علیه السلام) و از طریق مادر به امام حسین (علیه السلام) نسب می برد و به همین دلیل است که ابن عنبه را گاه حسنی و گاه حسینی خوانده اند. همچنین ابن عنبه را داوودی نیز نامیده اند، زیرا محمد بن داوود بن موسی ثانی یکی از نیاکان وی بود. شهرت وی به ابن عنبه از آن روست که نیایش «عنبة اصغر» نام داشت که به نوبه خود از اعقاب عنبه بن محمد وارد (عنبه اکبر) بود با اینهمه به نقل مدرس برخی او را به نادرست ابن عنبه ، ابن عتبه و ابن عقبه نامیده اند. عنبه اکبر، جد قبیله ای از اشراف بنی الحسن بود که در عراق و پیرامون حله می زیستند.
زادگاه و تحصیلات
ابن عنبه احتمالاً در حِلّه زاده شد و از آغاز جوانی در زُمره شاگردان ابوعبدالله محمد بن قاسم بن معیه دیباجی (د ۷۷۶ق / ۱۳۷۴م )، نسب شناسی آموخت و از ملازمان و خاصان استاد شد. ابن عنبه در دوران آموزش از کتاب ها و استادان متعددی بهره برد، اما بی گمان بیشترین توشه علمی را از آثار ابن معیه بگرفت چنانکه از احوال او برمی آید، پس از مرگ ابن معیه ، وی به سیر و سیاحت پرداخت و به اصفهان و هرات و سمرقند و مکه و مذار (در دشت می شان ) سفر کرد و از بسیاری نسب شناسان سود برد. ابن عنبه در طبقه شهید اول قرار دارد و هر دو از طریق ابن معیه از علامه حلی روایت کرده اند.
آثار
آثار بازمانده و یا منسوب به ابن عنبه جملگی در زمینه نسب شناسی است و از ارزش و اعتبار والایی برخوردار است .
← مهم ترین اثر
...

جملاتی از کاربرد کلمه ابن عنبه

ابن حجر عسقلانی سیده نفیسه را -که مدفنش در مصر است- دختر حسن بن زید دانسته است. ابن‌سعد و طبری از نُه پسرِ حسن بن زید نام برده‌اند؛ اما به‌گفته ابن عنبه و عباس قمی، از وی هفت پسر باقی ماند. حسن بن زید دختری به نام امّ کلثوم نیز داشت که به همسری ابوالعباس سفاح، (اولین خلیفهٔ عباسی)، درآمد. نسل زید بن حسن بن علی فقط با پسرش، حسن، ادامه یافت.
بر اساس برخی گزارش ها زید ده فرزند داشت. اما ابن عنبه معتقد است که او چهار پسر داشت: الحسن، حسین محدث، جعفر و موسی الاسام، و فرزندانش در مراکش ، عراق (بنو صعب، بنی مکارم) و ایران پراکنده بودند.