[ویکی فقه] استان ایلام با ۱۹۰۸۶ کیلومتر مربع، به علت زیبایی های طبیعی فراوانی که دارد، عروس زاگرس نام گرفته است. مرکز این استان شهر ایلام است. ناهمواری های استان ایلام از رسوبات دوران اول تا چهارم زمین شناسی به یادگار مانده اند؛ ولی شکل گیری آنها عموماً به دوران دوم و سوم زمین شناسی مربوط است. این کوهها چنان گسترده و فشرده اند که امکان شکل گیری دشتی آنها فراهم نشده است. شمال و شمال شرقی استان ایلام کوهستانی و نواحی مغرب و جنوب غربی آن را اراضی پست و کم ارتفاع تشکیل داده اند. مهمترین ارتفاعات استان کبیر کوه و دینار کوه و مهمترین دشتهای آن دشت عباس و دشت مهران، دهلران است. از نظر اقلیمی استان به سه منطقه تقسیم میشود که عبارتند از:
- مناطق میانی که دارای آب و هوای معتدل است.
- مناطق کوهستانی شمال و شمال شرقی که دارای آب و هوای سردسیر با زمستانی طولانی است.
- مناطق جلگه ای غرب و جنوب غربی که دارای آب و هوای گرمسیری است.
بنابر سرشماری مرکز آمار ایران، جمعیت استان ایلام در سال ۱۳۸۵ برابر با ۵۴۵۷۸۷ نفر بوده است. مردم این استان مانند سایر مناطق ایران زبان فارسی را می دانند. زبان های گفتاری رایج در میان آن ها، کردی فیلی، کردی کرمانجی، لکی، لری و عربی است. موسسه مطالعات ایران و اوراسیا ...
جملاتی از کاربرد کلمه استان ایلام
جابر، روستایی در دهستان کلم بخش مرکزی شهرستان بدره در استان ایلام ایران است.
بابامرادی علیا، روستایی از توابع بخش آسمان آباد شهرستان چرداول در استان ایلام ایران است.
مثل اکثر روستاهای استان ایلام، این فضای جغرافیایی نیز مختص به طایفه ای خاصی است. این طایفه، ششون نام دارد که از کوچکترین طوایف ایل ارکوازی محسوب میشود.
تونل کبیرکوه پروژهای است که در سال ۱۳۸۹ برای زدودن بخشی از محرومیت استان ایلام آغاز شد. این تونل بزرگترین تونل در دست احداث کشور است. کَبیرکوه یکی از کوههای طولانی زاگرس است که در استان ایلام قرار دارد.
هنری راولینسون، واژهٔ خِزل را تغییریافتهٔ نام خضر میداند، او بر این باور است که شخصیت خضر در میان مسلمانان همان الیاس، پیغمبر یهودی است و نام ایل خِزل از نام او گرفته شده.منتها روایات افسانهای، نسب و خاستگاه خِزل ها را به رستم میرسانند. مردم خزل خود را از سلالهٔ کاوه آهنگر میدانند؛ به همین جهت است که گورستانی تاریخی به نام کاوه آهنگر (کاوهی ئاسنگهر) در شهرستان سیروان استان ایلام وجود دارد که مورد احترام و تقدیس توسط مردم بومی این منطقه است.
سخمه با شماره ثبت ۲۷۰۳ به عنوان میراث ناملموس استان ایلام به ثبت رسید.
جهانگیرآباد (درهشهر)، روستایی از توابع بخش مرکزی شهرستان درهشهر در استان ایلام ایران است.
جوب گوران یکی از نقطههای مهم تاریخی از نظر آبرسانی در هلیلان باستان واقع در شهرستان چرداول در استان ایلام بشمار میرفتهاست. جوب گوران یک تپه مهم تاریخی بنام تپه گوران را در محدوده آبرسانی اش جای داده. جوب گوران در اصل یک رود طراحی شده به دست مردمان در باستان ایجاد شدهاست که از باستان به امروزیان به ارث گذاشته شده و هنوز هم با اهمیت میباشد. جوب گوران از رود جزمان تا به میانه دشت هلیلان برای تأمین کردن زمینهای کشاورزی کشیده شدهاست. در هلیلان باستان جوب گوران خیلی با اهمیت بوده و نقش بسیار مهمی را ایفا میکردهاست
بخش مرکزی شهرستان ایوان یکی از بخشهای تابعه شهرستان ایوان در استان ایلام در غرب ایران است .
کلاته یک اندیس فلزی است که در حوالی شهر پلنگه استان ایلام قرار دارد و مادهٔ معدنی موجود در آن، مرمریت است. سنگ میزبان این اندیس سیلستون, ماسه سنگ است.