مهرگیا

معنی کلمه مهرگیا در لغت نامه دهخدا

مهرگیا. [م ِ ] ( اِ مرکب ) مهرگیاه. مقابل زهرگیا :
زمین ز لطف تو گر آب یابدی شودی
برفق مهرگیا هرچه هست زهر گیاش.سنائی.سرو چون مهرگیا زیرزمین حصن گرفت
در حصنش به سواران ثغر بگشائید.خاقانی.مهربانی ز من آمد وگرم عمر نماند
بر سر تربت سعدی بطلب مهرگیا را.سعدی.مهرگیای عهد من تازه ترست هر زمان
ور تو درخت دوستی از بن و بیخ برکنی.سعدی.هر قدر خط تو افزود مرا مهر فزود
سبزه خط تو و مهرگیا هر دو یکی است.میرزا صائب ( از آنندراج ).هر دوست نما نه آشنا می باشد
کی زهرگیا مهرگیا می باشد.میرالهی ( از آنندراج ).باغبان تا سر مهرش همه با هرزه گیاست
گل خزان می شود و مهرگیا می میرد.شهریار.رجوع به ماده بعد شود.

معنی کلمه مهرگیا در فرهنگ فارسی

( اسم )۱- گیاهی است ازتیره بادنجانیان که علفی است و غالبا آنرا یکی او گونه های گیاه بلادون ( بلادانه ) محسوب میدارند.این گیاه دارای ریشه ضخیم و گوشت دار و غالبا دو شاخه است و شکل ظاهری ریشه شباهت به هیکل آدمی دارد ( تنه و دوپا ) و بهمین جهت افسانه های مختلف بین ملل درمورداین گیاه ازقدیم رواج یافته است . برگهایش نسبه بزرگ و مستقیمااز ریشه جدا میشوند . گلهایش برنگهای سفید و صورتی وقرمز و بنفش دیده شده اند . گونه های مختلف این گیاه درسواحل رودخانه های مناطق بحرالرومی بفراوانی میرویند خصوصا در جزیره صقلیه ( سیسیل ) و کالابر . اثر داروئی و درمانی این گیاه کاملا شبیه گیاه بلادون است ولی بااثری شدیدتر یبروح .یبروح الصنم سراج القطرب تفاح المجانین لقاح البری لفاحه لفاح سراج القطربل سگ شکن مندغوره مندراغوره تفاح الجن سابیزک سابیزج عبدالسلام انسان کوکی آدم کوکی اشترنگ سگ کن سگ کش منداغورس . مندغوره . ۲ - گیاهی است از تیره بادنجانیان که پایااست و ارتفاعش بین یک تا یک متر ونیم است و دراماکن مرطوب و سایه دار مناطق مختلف کره زمین بخصوص نواحی مرکزی آسیا وجنوب اروپا و کریمه و قفقاز و آ سیای صغیر و ایران بحالت وحشی و خودرو میروید وممکنست بمنظور استفاده های طبی آنرا پرورش هم بدهند . ریشهاش دراز و منشعب به تقسیمات دوتایی شبیه گیاه قبلی ( مندغوره ) و ضحیم و گوشت دار و حنایی رنگ است . ساقه اش استوانه ایی ودر انتهادارای تقسیمات دوتایی یا سه تایی است . برگهایش منفرد و دارای دمبرگ کوتاه و بیضوی و نوک تیزاست ولی درقسمتانتهایی ساقه هر دوتا از برگها مجاور یکدیگر در آمده و اندازه های آنها نامساوی میشود . گلهایش منفرد و از کناره برگها خارج میگردد . کاسه گلش پایا است وجام گل قهوه یی رنگ مایل به بنفش است . میوهاش سته و ببزرگی یک گیلاس میاشد . میوه نارس آن سبز رنگ و پس از رسیدن قرمز و سیاه میشود . این گیاه را در حقیقت باید یکی از گونه های گیاه مندغوره که شرحش قبلاداده شده دانست . قسمتهای مورد استفاده این گیاه برگ و ریشه ومیوه و دانه آن است . قسمتهای مختلف آن شامل آلکالوئیدهای مهمی نظیر آتروپین و هیوسیامین و بلادونین و آتروپامین و آسپاراژین میباشد. مهرگیاه دارای اثرات درمانی بسیاراست و در موارد مختلف مورد استفاده قرار میگیرد . این گیاه در نواحی شمالی و شرقی ایران بفراوانی میروید و در تداول عامه بیشتر به مردم گیاه موسوم بلادون بلادانه بلادنا ست الحسن سیدحسنا گوزل عورت اوتی مردم گیاه مردم گیا.

جملاتی از کاربرد کلمه مهرگیا

(قطره ای گر بچکد از می خونگرم به خاک روید از شوره زمین مهرگیا ای ساقی)
دران مبین تو که شور است آب دیده عاشق که پرورش جز از این آب نیست مهرگیا را
گه بر رخ آن مهرگیا بازم عشق گه برسر آن زلف دو تا بازم عشق
ز خاک مهرگیا رست، خود کجا به درت؟ کسان ز دانه دل تخم در زمین کردند
هر قدر خط تو افزود، مرا مهر فزود سبزه خط تو و مهرگیا هر دو یکی است
نم اشکی چو به خاکم بفشانی از مهر خاک بالد به خود و مهرگیا خیزد ازو