محدثین

بنی امیه برای آنکه حیثیت از دست رفتهٔ خود را بازیابند و همچنین برای ترساندن مردم، بدن زید بن علی را مدت‌ها بر چوبهٔ دار باقی گذاردند. سخنان در این‌باره بسیار است. از سخنان محدثین و تاریخ‌نویسان، شش گفتار به‌دست می‌آید که از یک سال و چند ماه آغاز شده و به شش سال هم می‌رسد. در سال ۱۲۵ قمری «ولید بن یزید» به یوسف بن عمر استاندار عراق نامه‌ای نوشت و دستور داد بدن زید را آتش بزنند. او هم مردی را به نام «خراش بن حوشب» را مأمور ساخت تا بدن زید را از دار پائین آورد و آن را بسوزاند و خاکسترش را با قایقی به رود فرات ریخت. آنگاه مردم را مخاطب خویش قرار داد و گفت: ای اهل کوفه، به خدا سوگند من این کار را کردم تا ذرات بدن او را همراه آب و نانتان بخورید.

او استدلال می‌کند که همه امور، اعم از معنوی و دنیوی، طبق قرآن باید در زمان پیامبر به وی و پس از پیامبر، طبق دستور او، همه امور دنیوی و معنوی باید به قرآن و اهل بیت یا ائمه رجوع شود… در نهایت دوران غیبت می‌پردازد و معتقد است بر اساس دستور صریح ائمه، مردم باید با پیروی از محدثین از احادیث استفاده کنند؛ بنابراین، مجلسی در رابطه با نظریه دینی-سیاسی حکومت و رهبری، معتقد بود که در غیبت امامان معصوم، حقیقت و هدایت را باید از محدثین جستجو کرد.

یکی از محدثین در تفسیر این فرموده ی پیامبر(ص): «الشقی من شقی فی بطن امه ». گوید: مراد آن - خدا و رسول وی نیک تر آگاه اند - که بدبخت کسی است که در آتش جای دارد.

و پس از اعتراض به اینکه چرا حقوق فقها و محدثین را کمتر از دیگران در نظر گرفته‌است. پاسخ داد: چون افراد به دلایل فطری به دنبال علوم مذهبی و فقهی می‌روند کارشان آسان است و کمتر کسی به دنبال علوم سخت و سنگین مانند نجوم و ریاضیات می‌رود و پس از حملهٔ مغول ما نیاز به دانشمندان این علوم داریم.

پس از شهادت علی، وی با حسن بیعت کرد و پس از به خلافت رسیدن معاویه، همچنان از علی حمایت می‌کرد. علمای رجال وی را جزو محدثین معتبر شمرده‌اند.

طرفداران این مکتب، آن را یک مکتب نوظهور نمی‌دانند بلکه مدعی هستند که این طریقه سلف صالح شیعه، مانند ثقةالاسلام کلینی، شیخ صدوق، شیخ طوسی و سایر فقها و محدثین از قدمای شیعه است. یکی از اتهاماتی که مخالفین این مکتب به آن وارد می‌کنند، اخباری‌گری است در حالی که فقهای این مکتب کاملاً گرایش اصولی دارند. دربارهٔ مکتب تفکیک در سال‌های اخیر کتاب‌های چندی نوشته و منتشر شده‌است. برخی تنها به بیان سرگذشت و برخی دیگر به تحلیل مکتب اقدام کرده‌اند. به سال ۱۳۸۷ هم کتاب الهیات الهی یا الهیات بشری در این راستا از حکیمی انتشار یافت.

مسجد مقدس محدثین نام مسجدی تاریخی در شهر بابل در استان مازندران است. گویی این مسجد به گفته امام زمان ساخته شده است.

(لَقَد اَمَرَ الشَّمسُ الخَفی خاتِمُ المَعصُومینَ بِبِناءِ هَذا وَ سَمّاهُ بِمَسجِدِ المُحَدِّثینَ) یعنی: به تأکید آن خورشید پنهان، آخرین معصوم، به ساختن این مکان امر فرمود و آن را مسجد محدثین نامید. شعبان المعظم۱۱۳۶هـ».

شیخ ابو مسعود احمد ابن فرات رازی از محدثین و دانشمندان بزرگ قرن سوم هجری بوده‌است، محلی که امروز بقعه او قرار دارد خانقاه بزرگی بوده که وی در آنجا به ارشاد و هدایت مردم می‌پرداخته است. در دوران سلطان یعقوب آق قویونلو بر آرامگاه وی بنای زیبا و مجللی ساخته شد.

جابان صحابه پیامبر (ص) در مکه صاحب فرزندی به نام ابن مأمون گردید و ابویحیی ابن مأمون ابن جاوان از علمای حدیث بوده‌است و در سال ۱۷۲ هجری در کردستان وفات یافته‌است، و فرزندان و نوه‌ها و عشیره جاوان کُرد بعد از فتح کردستان به به میان عشیره اشان در کردستان که جاوانیه (گاوانی و گاهی گالی) بازگشته‌اند و در همان‌جا نیز به زندگی ادامه داده‌اند که پس از بازگشت به کردستان به اشاعه دین اسلام در این خطه پرداختند و بزرگترین محدثین و دانشمندان علوم اسلامی تا اواخر قرن دوم از خطه کردستان برخاستند که بیشترشان از قبیله جاوان کُرد هستند.