هاهن

معنی کلمه هاهن در لغت نامه دهخدا

هاهن. ( اِخ ) ( هان ) اتو. شیمیدان معاصر و کاشف معروف آلمانی که موفق به شکافتن اتم اورانیوم گشت و بدین سبب در سال 1944 م. به اخذ جایزه نوبل نائل شده وی در سال 1879 م. در فرانکفورت به دنیا آمد. در دانشگاههای ماربورگ و مونیخ به تحصیل پرداخت و در سال 1901 از دانشگاه ماربورگ درجه دکترا گرفت. در سال 1904 به لندن رفت و مدت یک سال در آزمایشگاه سر ویلیام رامسی به کار پرداخت و نیز مدتی در انستیتوی لرد ارنست روترفورد کار کرد و پس از آن به آلمان بازگشت و در آزمایشگاه شیمی دانشگاه برلین مشغول به کار شد. از سال 1912 تا 1928 به سمت عضویت انستیتوی کایزر ویلهلم در برلین و از 1928 تا 1944 به ریاست آن انستیتو منصوب گشت. هاهن از برگزیده ترین دانشمندان رادیوشیمی در آلمان است که به شکافتن اتم فلزات از جمله : رادیوتوریوم ، مزوتوریوم ، پروتکتینیوم ( به همراهی لیز مایتنر در سال 1917 ) و اورانیوم و توریوم ( بهمراهی فریتس شتراسمان در سال 1938 ) اکتشافات بزرگی کرد. آخرین اکتشاف وی یعنی شکستن اتم اورانیوم و محاسبه انرژی اتمی ، منجربه ساختن بمب اتمی شد. هاهن از اینکه اکتشاف او برای ساختن بمب اتم و نابودی بشریت به کار رفته است اظهار تأسف و نگرانی کرد. وی آثار بسیاری تألیف کرده است که از آن جمله : رادیوشیمی عملی ، 1936 حرکت مصنوعی اتمها و شکافتن هسته های سنگین 1944، استفاده از انرژی هسته های اتمی 1950،اتمهای نو 1950، و کبالت 1955 را می توان نام برد.( از دایرةالمعارف بریتانیکا ). وی در 1968 درگذشت.

جملاتی از کاربرد کلمه هاهن

حداقل دوتا از دانشجویانی که تحت نظر او مطالعه نمودند، برنده جایزه نوبل علوم اقتصادی شدند: آمارتیا سن و جوزف استیگلیتز. استیگلیتز در یادداشت‌های خود-زندگی‌نامه‌ایش که برای بنیاد نوبل تهیه شده بود، رابطه خود با رابینسون را «پرآشوب» توصیف کرد و رابینسون را اینگونه توصیف کرد که با «نحوه پرسشگری بی‌حیاگونهٔ دانشجویان آمریکایی» عادت نداشت؛ لذا استیگلیتز پس از یک دوره استاد راهنمای خود را عوض کرد و به سوی فرانک هاهن رفت. آمارتیا سن نیز در یادداشت‌های خود-زندگی‌نامه‌ای که ارائه داد رابینسون را اینگونه توصیف کرد: «کاملاً باهوش، اما شدیداً ناشکیبا».