نخینه
معنی کلمه نخینه در فرهنگستان زبان و ادب

نخینه

معنی کلمه نخینه در فرهنگستان زبان و ادب

{hypha, fungal filament} [زیست شناسی- علوم گیاهی] هریک از رشته های تشکیل دهندۀ جُلینه در قارچ های عالی

معنی کلمه نخینه در دانشنامه عمومی

نَخینه ( Hypha ) ( ریسه هم نامیده شده ) یک ساختار رشته ای طویل و شاخه شاخه در قارچ، اوومیست و اکتینوباکتریوم است. نخینه در بیشتر قارچ ها حالت عادی رشد رویشی است و در مجموع به توده های نخینه، جُلینه ( میسِلیوم ) گفته می شود.
در کپک ها با رشد لوله های زایا نخینه ها پدید می آیند. هر نخینه قطری در حدود ۵ تا ۶ میکرون داشته و از یک دیوارهٔ نازک و شفاف و لوله ای تشکیل شده است. یاخته های درون بیشتر نخینه با دیوارک از هم جدا شده اند. در برخی از قارچ ها نخینه ها بدون دیوارک هستند و مواد سیتوپلاسمی به همراه هسته ها درون نخینه روان هستند.
در برخی از کپک های انگلی بخشی از نخینه به شکل اندامی مکشی درآمده است که مکنده نامیده می شوند. کاربرد مکنده ها به درون کشیدن میزبان و بیرون مکیدن مواد غذایی از آن است. این گونه تغییر شکل ها در قارچ های همزیست هم دیده می شود. در این موارد، نخینه های تغییرشکل یافته به درون سامانهٔ ریشه ای قارچ وارد شده و یک قارچ ریشه به وجود می آورند. پدیدآوردن قارچ ریشه به گیاه کمک می کند تا آب و غذا را بهتر جذب کند و در برابر بیماری ها مقاوم تر شود.

معنی کلمه نخینه در دانشنامه آزاد فارسی

نَخینِه (hypha)
رشته ای باریک و معمولاً منشعب که مجموعاً ریسه و اندام های بارده قارچ را تشکیل می دهد. مولکولهای مواد غذایی و سایر مواد از طریق حرکت سیتوپلاسم، معروف به جریان سیتوپلاسمی، در سراسر نخینه ها جابه جا می شوند. نخینه ها معمولاً با افزایش طول در قسمت رأس و با تشکیل انشعاب های جانبی رشد می کنند. نخینۀ قارچ های عالی (آسکومیست ها و بازدیدیومیست ها) از طریق تشکیل دیواره های عرضی یا جدار در بخش هایی از آن تقسیم می شود، در حالی که در قارچ های پست، مثلاً کپک نان، نخینه ها دیوارۀ عرضی ندارند. حتی قارچ های عالی نیز حقیقتاً یاخته ای نیستند، زیرا هر جدار منفذی مرکزی دارد که از طریق آن سیتوپلاسم و حتی هسته می توانند حرکت کنند. دیوارۀ نخینه ها کیتین دارد که نوعی پلی ساکارید است.

معنی کلمه نخینه در ویکی واژه

هریک از رشته‏های تشکیل‏دهندۀ جُلینه در قارچ‌های عالی.

جملاتی از کاربرد کلمه نخینه

اشپیتزن‌کورپر بخشی از دستگاه غشایی درونی است که فقط در قارچ‌ها یافت می‌شود و با رشد نوک نخینه مرتبط است. این یک جسم تاریکفاز است که از تجمع وزیکول‌های متصل به غشا دارای اجزای دیوارهٔ یاخته‌ای تشکیل شده‌است و به عنوان نقطه‌ای برای ساخت و آزادسازی چنین اجزای میانی بین گلژی و غشای یاخته کار می‌کند. اشپیتزن‌کورپر متحرک است و با حرکت رو به جلو رشد نوک نخینه جدیدی را آغاز می‌کند.
جسم وورونین (به نام میخائیل استفانوویچ وورونین گیاه‌شناس روس) یک میکروبادی هسته‌ای متراکم مشتق از پراکسی‌زوم با یک غشای واحد است که در نزدیکی دیواره یافت می‌شود که مجموعه‌های نخینه را در قارچ‌های کیسه‌ای فیلامومنتوس تقسیم می‌کند. یکی از کارکردهای تثبیت‌شده اجسام وورونین اتصال منفذهای دیواره پس از زخمی شدن نخینه است که باعث می‌شود سیتوپلاسم فقط در محل‌های آسیب‌دیده از دست رود.
این محصولات از طریق دیواره سلولی توسط اندوسیتوز مجدداً توسط نخینه جذب می‌شوند و در کل مجموعه جلینه منتقل می‌شوند. این امر عبور چنین موادی را در سراسر جاندار تسهیل می‌کند و امکان رشد و در صورت لزوم ترمیم را فراهم می‌کند.
پوشش هسته‌ای از دو لایه غشای لیپیدی دولایه ساخته شده‌است و محتوای هسته را در بر می‌گیرد. شبکهٔ آندوپلاسمی اندامکی سازنده (سنتزکننده) و انتقال‌دهنده است که در یاخته‌های گیاهی و جانوری در داخل سیتوپلاسم منشعب می‌شود. دستگاه گلژی مجموعه‌ای از چند کیسه است که در آن مولکول‌ها برای تحویل به سایر اجزای یاخته یا ترشح از یاخته بسته‌بندی می‌شوند. واکوئل‌ها که هم در یاخته‌های گیاهی و هم در جانوران یافت می‌شوند (اگرچه در یاخته‌های گیاهی بسیار بزرگتر هستند)، مسئول حفظ شکل و ساختار یاخته و همچنین ذخیره مواد زائد هستند. وزیکول کیسه‌ای غشایی نسبتاً کوچک است که مواد را ذخیره یا حمل می‌کند. اندامکی معروف به اشپیتزن‌کورپر نیز در قارچ‌ها یافت می‌شود که با رشد نوک نخینه در ارتباط است.