مواقف
معنی کلمه مواقف در فرهنگ عمید
معنی کلمه مواقف در فرهنگ فارسی
معنی کلمه مواقف در دانشنامه عمومی
این کتاب در موضوع علم کلام نوشته شده است، اما علاوه بر آن، موضوعات دیگری مانند فلسفه، نجوم و فقه نیز در آن ملاحظه می شود. این کتاب به جای استناد به دلیل های نقلی مانند آیات و روایات، بر استدلال عقلی و جدلی استوار است. با این حال، در مواردی از شواهد نقلی هم برای تأیید استدلال ها استفاده شده است.
این کتاب ۶ موقف ( فصل ) دارد و هر موقف مشتمل بر چندین مرصد و مقصد است. مؤلف در این کتاب به همهٔ موضوعات و مسائل علم کلام - که تا زمان او مطرح بوده - پرداخته است.
معنی کلمه مواقف در دانشنامه آزاد فارسی
تألیف عضدالدین عبدالرحمن ایجی، کتابی به عربی، در کلام. این اثر پرآوازه در شش «موقف» سامان یافته است: مقدمات در بیان رئوس ثمانیۀ علم کلام، امور عامه، اعراض، جواهر، الهیات، و بالاخره سمعیات در مباحث نبوت، حشر، امامت و فرقه های گوناگون کلامی. بر این اثر بیش از پنج شرح نوشته اند، مانند شرح های شمس الدین محمد کرمانی، علاءالدین طوسی و میر سید شریف جرجانی که در میان این شروح گزارش جرجانی همواره مورد بحث و تدریس بوده و بر آن نیز تاکنون بیش از بیست حاشیه گزارش شده است که از آن شمار می توان به حاشیه های میرزا جان شیرازی، عبدالحکیم سیالکوتی و جلال الدین دوانی اشاره کرد. متن المواقف همراه با شرح مبسوط جرجانی به چاپ رسیده است (۸ جلد، مصر، ۱۳۲۵ق).
جملاتی از کاربرد کلمه مواقف
ز سر امر و نهیش در مواقف نشد جز مرد صاحب سیر واقف
این کتاب سهم عمده‌ای در تحول علم کلام داشته‌است و به مدت چند قرن متوالی به عنوان متن معیار محسوب می‌شده است. گفته شده‌است که بسیاری از مکاتب فلسفی همچون مکتب شیراز، نوآوری‌های خویش را با توجه به متن این کتاب آشکار کرده‌اند. در مکتب فلسفی اصفهان تا اندازه‌ای این کتاب در حاشیه قرار گرفت و بیشتر به عنوان متنی کلامی ملاحظه شد. کلام فلسفی هم در میان شیعیان و هم در میان اهل سنت مورد توجه بوده‌است چنان‌که کتاب طوالع قاضی بیضاوی و مواقف عضدالدین ایجی نظیر کتاب تجرید در میان اهل سنت‌اند.
کردهای تو در مواقف رزم صدف فتح راست در ثمین
حسام تست ، که اندر مواقف پیکار رسد ز پیکر او برد و پیکر آتش و آب
تیغ تو هست در مواقف حرب نایب تیغ حیدر کرار
در مواقف مایست کز وی نیست به مقاصد تو را امید نجاح
مطمئن در مواقف تأیید مطلع بر مقاصد تجرید
یک - آنچه بر بدن آدمی واجب است چونان نماز و روزه و سعی در مواقف شریف جهت مناجات خداوندی جل ذکره.
یاد کن از مواقف عرصات وز ستادن خجل میان عصات
این مرد دینی را علم و حکمت پیشه است و بیان و سخنوری حرفت اوست و او بر جلیل و دقیق و جلّی و خفیِّ علوم واقف و تو در همهٔ مواقف متردّد و متوقّف. اگر شما را اتفاقِ مناظره باشد، وفورِ علم او و قصورِ جهل تو پیدا آید و ترجّحِ فضیلت او موجبِ تنجّحِ وسیلت گردد و کارِ او در کمالِ نصابِ اعلی نشیند و نصیب ما خذلان و حرمان باشد و داستانِ بزورجمهر با خسرو، همچنین افتاد. گاوپای پرسید که «چگونه بود آن داستان؟»
از شوق مواقف مقدس و ز عشق مشاهد مکرم