فرقه بیانیه

معنی کلمه فرقه بیانیه در دانشنامه اسلامی

[ویکی شیعه] بَیانیّه، فرقه ای از غالیان شیعی، پیرو بیان (بنان) بن سَمعان تمیمی نَهدی. به عقیده این فرقه، ابوهاشم عبدالله بن محمد بن حنفیه به امامت بیان بن سمعان تصریح کرده و او را امام پس از خود خوانده است. بیانیه از جمله کسانی هستند که امامت را از خاندان بنی هاشم و آل علی (ع) خارج ساخته اند. بیانیّه، در دسته بندی فرق شیعه، از کَیسانیه محسوب می شوند که پس از حضرت علی(ع)، به امامت محمد بن حنفیه و پس از او به امامت ابوهاشم معتقد بوده اند. بیان را از غلات شمرده اند، زیرا او به الوهیت حضرت علی(ع) معتقد بود و می گفت که در علی(ع) جزئی الاهی حلول کرده و با جسد او یکی شده است. اخبار مذکور در رجال کشی، دلالت بر مطرود بودن بیان از سوی ائمه شیعه دارد.
فرقه بیانیه، طرفداران بیان بن سمعان اند. بیان بن سمعان از نژاد عرب بود. برخی منابع از او با عنوان تمیمی یاد کرده اند، اما شواهد محکمی وجود دارد که او ارتباطی با این قبیله نداشته است. به قول برخی، قول صحیح آن است که او از قبیله بنونهد، یکی از قبایل جنوب عربستان (یمن) بوده است.
مطابق برخی گزارش ها؛ بیان زمانی پیرو شخصی به نام حمزة بن عماره بود. حمزه که هوادار گروهی با عنوان کربیه یا کریبیه بود، ادعا کرد محمد بن حنفیه خداست و خودش پیامبر است.

جملاتی از کاربرد کلمه فرقه بیانیه

بیان بن سمعان تمیمی نهدی متوفی سال ۱۱۹ ه.ق، یکی از سران کیسانیه است که فرقه بیانیه به وی منسوب می باشد. وی در کوفه می زیسته و از القاب وی تبان است. وی ابتدا از کیسانیه بود اما بعدها با ادعاهایی چون نبوت و امامت، گروهی را نزد خویش جمع نمود. در نهایت وی به دست حاکم کوفه دستگیر و اعدام گردید. پیروان وی به این مطلب باور داشتند که امامت از محمد بن حنفیه به فرزند ابوهاشم و از او به بیان بن سمعان منتقل شده است. اما بیان بن سمعان پس از مرگ ابوهاشم به امامت اکتفا نکرد و ادعای نبوت کرد. بیان را نخستین کس می دانند که نظریه خلق قرآن را مطرح کرد و به آن باور داشت.