نعلبندان
معنی کلمه نعلبندان در فرهنگ فارسی
دهی است از دهستان خدابندلو بخش قیدار شهرستان زنجان در ۱٠ هزار گزی مشرق قیدار .
جملاتی از کاربرد کلمه نعلبندان
تپه گل ویس مربوط به سدهٔ ۲ و ۳ ه.ق است و در شهرستان خدابنده، بخش مرکزی، روستای نعلبندان واقع شده و این اثر در تاریخ ۱۷ اسفند ۱۳۸۱ با شمارهٔ ثبت ۷۸۰۷ بهعنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
بازار نعلبندان که در بافت تاریخی گرگان قرار دارد، یکی از شلوغترین بازارهای شهر است و زمانی بزرگترین بازار شمال کشور محسوب میشد. این بازار بهروایتی همزمان با دورهٔ سلجوقی قدمت دارد. بخشی از آن در سال ۱۳۱۰ هنگام خیابانکشی خیابان امام تخریب شده است. این بازار از نظر سبک معماری یکی از بازارهای زیبای شمال ایران است که بر اساس مدارک موجود، قدمت آن به سال ۳۷۵ هجری قمری میرسد. این بازار که در آن انواع میوه و ترهبار تازه عرضه میشود، در کنار بافت تاریخی گرگان و در کنار خانههای قدیمی شهر قرار دارد.
موزه صنایع دستی گرگان با هدف حفظ، نگهداری و معرفی هنرهای دستی راهاندازی شده است. این موزه در خانه تاریخی امیرلطیفی واقع شده است. این خانه به مساحت ۹۵۶ متر مربع در بافت قدیم گرگان در محله نعلبندان قرار دارد. این بنا در اواخر دوره قاجار توسط مهدیخان، مالک منزل مسکونی ساخته شد که بعدها در اختیار سید ابوالقاسم امیرلطیفی، داماد خانواده و فرزند حجتالاسلام سید محمد علی امیرلطیفی (سبط الشیخ) قرار گرفت.
بازار نعلبندان در مرکز شهر گرگان قرار دارد و یکی از اماکن تاریخی این شهر به حساب میآید که از جنوب به خیابان امام خمینی و از غرب به محله سرچشمه متصل است. ترکیب بافت این بازار به صورت خطی است و به میدان بازارچه متصل میشود. بازار نعلبندان در قدیم خلاف بازار شهرهای بزرگ مانند اصفهان، تبریز و … سر پوشیده نبوده و دکانها در دو ردیف راسته با درهای تختهای و تاشو بودند. هر راسته بهطور عمده متعلق به یک صنف نظیر راسته نجاران، زرگران، دباغان و کفشدوزان بودهاست.
سرچشمه نام یکی از محلات قدیمی و تاریخی استرآباد یا گرگان (امروزی) است. از لحاظ تاریخی این محله دارای بناهای قدیمی مربوط به دوران قاجاریان است. موقعیت مکانی این محله قدیمی، حد فاصل میدان شهرداری و چهار راه میدان است. همچنین بازار و محله نعلبندان در کنار این محله قرار گرفتهاست. از محلات قدیمی دیگر منطقه از جمله دربنو، دوشنبهای، چهار شنبهای و غیره دسترسی به این منطقه وجود داشتهاست.
در حال حاضر بازار نعلبندان یکی از بازارهای فعال شهر گرگان بهشمار میرود که از مراکز مهم عرضه انواع محصولات بومی و غیربومی است و محصولات مهم صنایع دستی آن، به ویژه دستبافتهای ترکمنی معروفیت خاصی دارد.
در کتاب احسن الطوانین آمدهاست: (قدیمیترین بازار استرآباد بازار نعلبندان است)