میرزا حسین خلیلی تهرانی

معنی کلمه میرزا حسین خلیلی تهرانی در دانشنامه اسلامی

[ویکی فقه] تهرانی، حاج میرزاحسین خلیلی، فقیه و مرجع تقلید امامی قرن سیزدهم و چهاردهم و از رهبران روحانی نهضت مشروطه ایران بود.
وی در ۱۲۳۰ در نجف متولد شد.
محمدمحسن آقابزرگ طهرانی، طبقات اعلام الشیعة، جزء ۱، قسم ۲، ص ۵۷۳، نقباء البشر فی القرن الرابع عشر، مشهد ۱۴۰۴.
در حلقه درس او فقهای نامداری شرکت می کردند. وی شاگردان فراوانی تربیت کرد که از آن جمله اند: آقاضیاءالدین عراقی، آقاحسین نجم آبادی، سیدمیرزاآقا دولت آبادی، سیدمحمد لواسانی و شیخ مرتضی آشتیانی.
محمدمحسن آقابزرگ طهرانی، طبقات اعلام الشیعة، جزء ۱، قسم ۲، ص ۵۷۴، نقباء البشر فی القرن الرابع عشر، مشهد ۱۴۰۴.
تهرانی به امور سیاسی و اجتماعی ایران حساس بود. وی در ۱۳۲۱، به دنبال اوضاع نابسامان اقتصادی و اجتماعی ایران و نارضایتی مردم از کارهای امین السلطان (صدراعظم وقت)، همراه با آخوند ملامحمدکاظم خراسانی (متوفی ۱۳۲۹) به علمای ایران نامه نوشت و ناخشنودی خود را از سیاست های نادرست امین السلطان نشان داد و حتی گفته اند که او را تکفیر نمود. این اقدامات بسیار مؤثر بود و موجب عزل امین السلطان شد.
احمد کسروی، تاریخ مشروطه ایران، ج۱، ص۳۱ـ۳۲، تهران ۱۳۶۳ ش.
...

جملاتی از کاربرد کلمه میرزا حسین خلیلی تهرانی

سیمین خلیلی معروف به سیمین بهبهانی در ۲۸ تیر ۱۳۰۶ در تهران به دنیا آمده بود. وی فرزند عباس خلیلی (شاعر و نویسنده و مدیر روزنامه اقدام) و فخرعظما ارغون بود. میرزا حسین میرزاخلیل مشهور به میرزا حسین خلیلی تهرانی که از رهبران مشروطه بود، عموی پدر او و پدربزرگ او علامه ملاعلی رازی خلیلی تهرانی است. پدرش عباس خلیلی (۱۲۷۲ نجف - ۱۳۵۰ تهران) به دو زبان فارسی و عربی شعر می‌گفت و حدود ۱۱۰۰ بیت از ابیات شاهنامه فردوسی را به عربی ترجمه کرده بود و در ضمن، رمان‌های متعددی را هم به رشتهٔ تحریر درآورد که همگی به چاپ رسیدند.
افجه‌ای از پیشگامان مشروطه خواهی تهران بود و در زمان به توپ بستن مجلس از پامنار تهران به سمت مجلس حرکت کرد و در درگیری‌ها شرکت نمود. وی داماد میرزا حسین خلیلی تهرانی (از آیات ثلاث مشروطه خواه نجف) بود. شیخ آقا بزرگ تهرانی در سال ۱۳۱۰. ق به دست سید جمال‌الدین افجه‌ای معمم شد. پدر آقا بزرگ تهرانی از شاگردان درس سید جمال افجه‌ای است.
سید جمال تحصیلات خود را در نجف در عصر شیخ انصاری پی گرفت و نزد بزرگانی چون شیخ راضی نجفی و میرزا حسین خلیلی تهرانی ادامه تحصیل داد و مدتی پس از سال ۱۲۹۰. ق به تهران برگشته و مشغول انجام اموری اجتماعی و سیاسی شد. او داماد میرزا حسین خلیلی تهرانی است.