موسی کاظم

گنبد امامزاده سید داود: شاه عباس در مسافرتی که از اصفهان به مشهد از خور گذشته و یکی از همراهان خود به نام سید داود را که نسبش به موسی کاظم رسیده‌است برای هدایت مردم در آنجا گماشته‌است. فرم قدیمی گنبد و غرفه‌های اطراف آن نشانگر معماری دوره صفویه است. از نظر فرم همانند گنبد مسجد شیخ لطف‌الله(اصفهان) است. ویژگی مهم این گنبد آن است که بدون استفاده از خشت و گل پخته استفاده شده‌است. این گنبد اکنون در زیر گنبد جدیدی که بر روی آن ساخته شده‌است پنهان است.

دربارهٔ منتقل شدن ماسوله ای‌ها به مکان فعلی آرای مختلف و گوناگونی ارائه شده‌است یکی از روایت‌ها اینست که عون بن علی از نوادگان امام اول شیعیان به همراه سید جلال الدین اشرف از فرزندان موسی کاظم امام هفتم شیعیان که مزارش در شهر آستانه اشرفیه گیلان قرار دارد در جنگی در حوالی طارم زنجان زخمی شد و راه ماسوله در پیش گرفت و در مکان فعلی ماسوله جان سپرد و به خاک سپرده شد. سپس به تدریج ماسوله ای‌ها در اطراف مزارش خانه ساختند و بدین ترتیب ماسوله فعلی شکل گرفت.

در همین ایام است که آرامگاه یکی از سادات صاحب کرامت به نام «سید حبیب‌الله» از اعقاب امام موسی کاظم علیه‌السلام که احتمالاً در دوران صفویه یا پیشتر زیسته و رحلت کرده و در اینجا مدفون شده بود زیارتگاه اهالی منطقه گشته و اطراف آن نیز خاکستان (قبرستان) شده‌است. قدیمی‌ترین سنگ قبری که نگارندهٔ این سطور توانست بخواند تاریخ ۱۲۰۳ هجری را دارد که همزمان است با اواخر عهد زندیه. این تاریخ تقریبی با قول یکی از متولیان کنونی بقعه از سادات احمدی همخوانی دارد که آرامگاه امام‌زاده سید حبیب‌الله از حدود ۲۵۰ سال قبل به صورت زیارتگاه درآمده است.

از مکان‌های زیارتی می‌توان بارگاه امامزاده سید محمد (ع) از نوادگان امام موسی کاظم (ع) را نام برد که در کنار آن گلزار شهدا قرار دارد و 36 شهید شهر ریزاب و شهدای روستاهای همجوار در این محل قرار دارند

«پدرم موسی کاظم از پدرش جعفر صادق از پدرش محمد باقر از پدرش علی زین العابدین از پدرش حسین شهید کربلا از پدرش علی بن ابی طالب روایت کرده‌است که گفت: عزیز و نور چشمانم، رسول خدا صلی الله علیه و آله و سلم فرمود: جبرئیل حدیث کرد مرا و گفت شنیدم پروردگار سبحانه و تعالی می‌فرماید: کلمهٔ لا اله الا الله دژ استوار من است، پس هر کس وارد آن شود، از عذابم محفوظ است.»

یارب بحق موسی کاظم که چون کلیم بودی بطور قرب شب و روز در دعا

علی موسی کاظم امین گلشن وحی که طوف بارگهش از فرایض سننست

پس از کشته شدن موسی کاظم در زندان سندی بن شابک، گروهی از وکلاء موسی کاظم که اموالی از موسی کاظم را در دست داشتند، منکر مرگ موسی کاظم شدند و مدعی شدند او به غیبت رفته‌است. آنان را به جهت وقف در امامت موسی کاظم، واقفیه خواندند. از جمله سران این حرکت، زیاد بن مروان قندی بود. او همچنین کارگزار عباسیان بود.

آن گلستان ولایت کز نسیم او دمید گلبنی در هر ولایت موسی کاظم بود

رو به پیش موسی کاظم که او هست نقد احمد و حیدر نکو

شاه علمدار یکی از نوادگان امام موسی کاظم است که مقبره آن در ۸ کیلومتری جنوب دیبران و در دامنه کوهی به نام امامزاده (کوه شاه علمدار) قرار دارد. این امامزاده در گذشته دارای معماری سنتی و خشتی و گلی بود اما از سال ۱۳۸۷ ساختمان امامزاده به وسیله مصالح بتونی و آهنی و آجر نوسازی شد. وجود چشمه آب، کُنارهای قدیمی همیشه سبز (کنار عزا) به همراه ارتفاعات زیبا با اشکال ژئومورفولوژی کارستیکی (آهکی)، زمینه مناسبی را برای گردشگری زیارتی و اکوتوریسم فراهم کرده‌است.

بنابر گفته نجاشی و طوسی، از رجال حدیثی شیعه، سعد از یاران و راویان علی‌بن موسی‌الرضا و محمد تقی — امام هشتم و نهم شیعیان دوازده‌امامی — بود؛ اما برقی، رجال‌شناس شیعه، در کتاب رجال البرقی؛ او را از اصحاب موسی کاظم — امام هفتم شیعیان دوازده‌امامی — می‌داند. سعد بن سعد در میان منابع رجالی شیعه، به «محدث و عالمی مؤثق» توصیف شده و روایاتش مورد اعتماد اهل حدیث بوده‌است. در منابع حدیث‌پژوهی شیعی گزارش شده که وی برای افزایش علم و شناخت بیشتر مکتب حدیثی شیعه دوازده‌امامی و همین‌طور استماع حدیث؛ از قم به مدینه و خراسان سفرهایی داشته‌است.

آستان مقدس بارگاه امامزاده سرالدین فرزند امام موسی کاظم و برادر امام رضا با بافت قدیمی در این روستا قرار دارد. این روستا به گونه‌ای در میان کوه‌ها قرار گرفته که باغ‌ها و زمین‌های زراعی روستا در دو دامنه میانی و در یک طرف خانه‌های مسکونی و در طرف دیگر مکان مقدس امامزاده قرار دارد. مناظر طبیعی و بکر این روستا از مناطق بسیار زیبا است که آرام بخش هر انسانی خواهد شد .

امامزاده دو خواهران از نوادگان امام موسی کاظم (ع)

الهی به موسی کاظم که از زهر بشهد شهادت شد از قسمت الله

به صادق کز و گشت نشر علوم به موسی کاظم شه پاک بوم

هشت بهشت را بها، مدح امام هفتمین موسی کاظم است و من، آمده ام بها به کف

بحق موسی کاظم کلیم طور شر شهید راه حق از صدق دل نه از گمراه