موانست

معنی کلمه موانست در لغت نامه دهخدا

مؤانست. [ م ُ آ ن َ / ن ِ س َ ] ( از ع ، اِمص ) مؤانسة. انس و الفت و هم خویی و رفاقت و مصاحبت و همدمی. ( ناظم الاطباء ). ایناس. انس. محبت. دوستی. همدمی. دمسازی. کسی را مونسی کردن. ( زوزنی ). مونس کسی شدن. آرام گرفتن با. آرام یافتن به چیزی. ( یادداشت مؤلف ) : ساعتی به مفاوضت ایشان مؤانست جستمی. ( کلیله و دمنه ). در مجالس انس به مرتبت معاشرت و مؤانست مخصوص شد. ( ترجمه تاریخ یمینی ص 318 ). به مجالست و مؤانست و منادمت خویش مخصوص گردانید. ( ترجمه تاریخ یمینی ص 308 ).
- مؤانست گرفتن ؛ انس گرفتن. مأنوس شدن. خو گرفتن. آرام یافتن. اخت شدن. ( از یادداشت مؤلف ) : بذله ها و لطیفه ها گفتی تا باشد که مؤانست گیرد. ( گلستان ).
|| ( اصطلاح عرفانی ) مؤانست آن است که از همه گریزان باشی و حق را همه وقت جویان مانی : من آنس باﷲ، استوحش من غیراﷲ. ( از مجمعالسلوک ).
مؤانسة. [ م ُ آ ن َ س َ ] ( ع مص ) با کسی مؤانست کردن. ( مجمل اللغة ). با کسی مونسی کردن. ( دهار ). انس گرفتن با کسی. ( ناظم الاطباء ). کسی را مونسی کردن. ( المصادر زوزنی ) ( تاج المصادر بیهقی ). انس دادن. ( آنندراج ). و رجوع به مؤانست شود.

معنی کلمه موانست در فرهنگ فارسی

باکسی انس گرفتن، باهم انس والفت داشتن
۱- ( مصدر ) انس گرفتن با کسی الفت یافتن . ۲- ( اسم ) الفت انس دمسازی .
موانسه . موانست انس و الفت و هم خویی و رفاقت و مصاحبت و همدمی .

جملاتی از کاربرد کلمه موانست

و رؤیت قرب حجاب بود از قرب، هرکس کی خویشتن را محلّی داند او فریفته بود زیرا که موانست بقرب او نشان مکر بود که حق سبحانه تعالی وَراءِ همه انسها است و مواضع حقیقت دهشت و محو واجب کند و درین معنی گفته اند
ابن‌مسعود رحمهم‌الله گوید، «کس بوَد که بیرون شود، با کسی کاری دارد، چندان ثنا و مردمی بگوید که آن کس را دِین در سرِ آن کند و به خانه آید، حاجت‌روا ناشده و خدا را تعالی به خشم آورده»، و سَریِ سَقَطی گوید، «اگر برادری به نزدیکِ من آید، دست به محاسن فرود آرم تا راست شود، بترسم که نامِ من در جریدهٔ منافقان ثبت کنند» و فضیل تنها نشسته بود. یکی به نزدیکِ وی آمد و گفت، «به چه آمده‌ای؟» گفت، «برای آسایش و موانست به دیدارِ تو»، گفت، «به خدای که این به وحشت نزدیکتر است، نیامده‌ای الّا برای آن تا تو مرا مردمی کنی به دروغ و من تو را مردمی کنم به دروغ و تو دروغی بر من بپیمایی و من یکی بهرِ تو تا از اینجا بازگردی یا من از اینجا برخیزم و هرکه از چنین سخن‌ها حذر تواند کرد، مخالطت کند زیان ندارد».