مقام صبر

معنی کلمه مقام صبر در دانشنامه اسلامی

[ویکی فقه] صبر ، از مقامات عرفانی، به معنای شکیبایی و بردباری برای خدا است.
صبر در لغت به معنای حبس است، یعنی نگه داشتن و بازداشتن از چیزی و برخی آن را به شکیبایی و خودداری از شکایت نیز معنا کرده اند صبر از نظر لغوی (با قدری تفاوت) به واژۀ حلم نزدیک است.
از منظر عرفا
عرفا، با استناد به آیات و روایات، تعاریف گوناگونی از صبر کرده اند، از جمله: نگه داشتن نفس از شکایت به غیر خدا و بازداشتن نفس از مکروهات و مناهی . برخی از عرفا صبر را انتظار گشایش کار از خدا دانسته اند. در مقابل، برخی دیگر صبر را «صبر بر صبر» دانسته اند نه انتظار گشایش، یعنی در بلا صابر بودن و بلا را ندیدن و در صبر صابر بودن و صبر را ندیدن.
← اساس صبر
در برخی منابع عرفانی اقسامی برای صبر ذکر شده است. در یک تقسیم بندی، برای صبر دو نوع ِ جسمانی و نفسانی قائل شده اند. صبر جسمانی تحمل رنج های بدنی و بیماری است.صبر نفسانی خودداری از کارهایی است که نفس به انجام دادن آن ها تمایل دارد که براساس نوع عمل ، عفت ، صبر، ضبط نفس ، شجاعت ، حلم ، سعه صدر ، کتمان سرّ و زهد و قناعت نامیده می شوند.در آیۀ ۱۷۷ سورۀ بقره (والصّابرینَ فی البَأساءِ والضَّراءِ و حِیَن البَأسِ، بردباران در پریشان حالی و درماندگی و بیماری و در هنگامۀ جنگ) به بخشی از این اقسام اشاره شده است.
← از دیدگاه آملی
...

جملاتی از کاربرد کلمه مقام صبر

صدر را صبری بد اکنون آن نماند بر مقام صبر عشق آتش نشاند
آلبوم‌های ساز نو آواز نو و بهاران آبیدر با صدای شهرام ناظری نیز در این دستگاه اجرا شده‌اند. آلبوم‌های مقام صبر از پرویز مشکاتیان و راز و نیاز از حسین علیزاده، هر دو با صدای علیرضا افتخاری، نیز در این دستگاه اجرا شده‌اند.
گویند سنگ لعل شود در مقام صبر آری شود ولیک به خونِ جگر شود
چون مردان در مقام صبر بنشست به شکر آنکه از کید زنان رست
ما در مقام صبر فشردیم گام خویش یک گام آن‌طرف ننهیم از مقام خویش
نی مقام صبر و نی راه گریز نی امید توبه نی جای ستیز
ز درد عشق اگر جان غریق بحر بلاست هزار شکر که دل در مقام صبر و رضاست