مفهوم مخالف

معنی کلمه مفهوم مخالف در دانشنامه اسلامی

[ویکی فقه] مفهوم مخالف، انتفای سنخ حکم از موضوع مقید با انتفای قید، به دلالت التزامی است.
بخشی از مدلول جمله که از سخنان گوینده فهمیده می شود، و متکلم آن را به زبان نمی آورد، مفهوم نام دارد. مفهوم به موافق و مفهوم مخالف تقسیم می شود.مفهوم مخالف، دلالت التزامی ( لزوم بین به معنای اخص ) منطوق کلام است بر انتفای طبیعی حکم از موضوع مقید، هنگامی که قید موضوع منتفی باشد، مانند: «اگر آب کر باشد چیزی او را نجس نمی کند»، که مفهوم مخالف آن این است که: «اگر آب کر نباشد و با شیء نجس برخورد کند نجس می شود».
← تفاوت مفهوم موافق با مفهوم مخالف
۱. ↑ اصول الفقه، مظفر، محمد رضا، ج۱، ص۱۱۴.
فرهنگ نامه اصول فقه، تدوین توسط مرکز اطلاعات و مدارک اسلامی، ص۷۶۸، برگرفته از مقاله «مفهوم مخالف».
...
[ویکی فقه] مفهوم مخالف (علوم قرآنی). مخالفت حکم مفهوم با منطوق در نفی و اثبات را مفهوم مخالف گویند.
یکی از اقسام مفهوم «مفهوم مخالف» است؛ یعنی آن چه از مفهوم به صورت نفی یا اثبات استنباط می شود، باید با حکم منطوق مخالف باشد؛ یعنی اگر حکم منطوق ایجابی است حکم مفهوم باید سلبی باشد یا برعکس؛ مانند: (ان جاءکم فاسق بنبا فتبینوا). در این آیه منطوق می گوید اگر فاسقی خبر آورد، تبین واجب است؛ ولی مفهوم آن می گوید اگر غیر فاسق (واحد عادل ) خبر آورد، تبین واجب نیست؛ بلکه قبول آن واجب است.
اقسام
مفهوم مخالف اقسامی دارد؛ به این ترتیب:۱. مفهوم صفت؛ ۲. مفهوم شرط؛ ۳. مفهوم حصر؛ ۴. مفهوم غایت.
عناوین مرتبط
مفهوم ؛ مفهوم موافق ؛ مفهوم صفت ؛ مفهوم حصر ؛ مفهوم شرط ؛ مفهوم غایت .

جملاتی از کاربرد کلمه مفهوم مخالف

در مورد وضعیت حقوقی تنگه هرمز هیچ گونه معاهده خاصی بین ایران و عمان وجود ندارد در نتیجه با استنباط از مفهوم مخالف بند ج ماده ۳۵ کنوانسیون ملل متحد در مورد حقوق دریاها این تنگه تابع مقررات عهدنامه یادشده است. بر اساس این کنوانسیون، کشتی‌های کشورهای عضو می‌توانند در شرایط صلح در صورت «بی‌ضرر» بودنِ رفت‌وآمد، از آب‌های سرزمینی یکدیگر عبور کنند. بند ۱۹ این کنوانسیون عبور بی‌ضرر را به شکل زیر تعریف می‌کند:
هنگام دستگیری مسلح به سلاح کلاش، اسلحه کمری و نارنجک بوده‌است و در تحقیقات اقرار به ورود مسلحانه و درگیری با مأمورین نموده‌است». به موجب این اطلاعیه وی «به اتهام بغی و با مداخله وکیل، محاکمه و به استناد مواد ۲۸۷ و مفهوم مخالف ۲۸۸ و ماده ۲۱۱ و تبصره آن از قانون مجازات اسلامی به اعدام محکوم شده و حکم صادره پس از فرجام خواهی در دیوان عالی کشور ابرام می‌گردد.
توسط حکومتی اداره می‌شود که نهادها و اصولی منسجم ندارد و سازمان یافته نیست، این مفهوم دقیقاً مفهوم مخالف بوروکراسی (دیوان سالاری) است و کاملاً در عرصه عمل هم مخالف آن عمل می‌کند.