معنی کلمه معرفه الصحابه در دانشنامه اسلامی
مولف در بیان انگیزه خود از نگارش این کتاب می نویسد: چون شناخت صحابه و مراتب آنان امری لازم است و غالبا مورد توجه پژوهشگران در آثار و اخبار قرار دارد به تألیف آن همت گماشته است.
کتاب در پنج جلد تهیه شده و جلد نخست آن مشتمل بر مقدمه، شرح حال ابونعیم اصفهانی، معرفی کتاب معرفة الصحابة و نیز شرح حال حافظ ابومنصور دیلمی و نیز ابوعلی حدّاد که کتاب حاضر را از ابونعیم روایت کرده اند، به قلم محققان، آقایان مسعد عبدالحمید محمد السعدانی و محمد حسن محمد حسن اسماعیل و مقدمه مولف می باشد. کتاب فاقد تبویب و تفصیل است و محتوای آن تنها بر اساس حروف الفبا مرتب گردیده است.
در این کتاب، از 4235 شخصیت نام برده شده و مجموعا 8148 حدیث از طریق ایشان روایت شده است.
نام بسیاری از صحابه نگاری های قرن سوم و چهارم معجم الصحابة و معرفة الصحابة است. آیا این دو عنوان با هم تفاوتی دارند؟ آیا نام گذاری به این دو، پا به پای هم بوده یا این که حکایت از یک نوع تطور تاریخی در تدوین صحابه دارد و یکی بر دیگری مقدم بوده است؟
[ویکی نور] معرفه الصحابه (ابن منده). معرفة الصحابة، اثر ابوعبدالله محمد بن اسحاق بن یحیی بن منده اصفهانی (متوفی 395ق)، با تحقیق عامر حسن صبری، کتابی است در معرفی و شناسایی صحابه که به زبان عربی و در قرن چهارم هجری، نوشته شده است.
این کتاب، از معروف ترین آثار ابن منده است که امروزه از آن فقط بخش هایی در کتابخانه ظاهریه و نیز کتابخانه شیخ الاسلام در مدینه در دست است
کتاب با دو مقدمه از احمد معبدو مصحح آغاز و اسامی صحابه، به ترتیب حروف الفبا تنظیم شده است.
در مقدمه نخست، به موضوع و اهمیت کتاب، اشاره شده است
مقدمه مصحح، دارای چهار فصل بوده که در آن، به ترتیب به امور زیر پرداخته شده است: تعریف صحابیو بیان فضیلت و عدالت ایشان؛ شرح حال نویسنده؛ شیوخ ابن منده؛ تحقیق و بررسی کتاب حاضر