معدان

خاستگاه معدان هنوز هم توجه بسیاری را به خود جلب کرده‌است. قوم نگار استعمار بریتانیا طبقه‌بندی بسیاری از رسوم اجتماعی معدان را سخت دانسته و بر این باور است که ایشان ممکن است خاستگاهی از خوزستان داشته باشند.

تخلیه تالاب‌ها در درجه اول برای اهداف سیاسی انجام شد، یعنی مجبور کردن عرب‌های هور عراق برای خروج از منطقه از طریق تاکتیک‌های انحراف آب و مجازات آن‌ها به دلیل نقششان در خیزش سال ۱۹۹۱ علیه دولت صدام حسین. با این حال، دلیل اعلام شده دولت این بود که زمین‌ها را برای کشاورزی بازپس گیرد و مکان پرورش پشه‌ها را نابود کند. جابجایی بیش از ۲۰۰٬۰۰۰ نفر از معدان و کارزار خشونت‌آمیز دولتی علیه آن‌ها، ایالات متحده و سایرین را بر آن داشته‌است که خشک شدن باتلاق‌ها را به عنوان بوم‌کشی یا پاک‌سازی قومی توصیف کنند.

درباره نام این عشیره، روایت‌ها و اشاره‌هایی می‌توان یافت که پذیرش یا رد آن‌ها جای تردید دارد. یکی از روایت‌های محلّی می‌گوید که این عشیره را از آن‌رو آل خَمیس نامیدند که از گردآمدن مردمان ۵ روستا به وجود آمد. در روایت دیگر، این ۵ روستا از ۵ طایفه حُمِیدان (نیای بزرگ آل خمیس)، بنی رشید، زبید، آل بوعباد و احمدیّه پدید آمد. همچنین برپایه نقل مبهمی، آنان را به آل خمیسِ یمن وابسته می‌کند.برخی نیز آل خمیس را به معنای پسران ۵ تن گرفته‌اند.لاریمر نوشته است که می‌گویند با عشیره معدان خویشاوندی دارند.

تاریخ قدمت طایفه ریگی بیش از هزار سال می‌باشد در کتاب تاریخ بیهقی در ذکر ولایت مکران از طایفه ریگی نام برده شده است به این مضمون: چون والی مکران یعنی معدان وفات می‌کند میان دو فرزندش ابوالعسکر و عیسی بر سر جانشینی درگیری ایجاد شده که برادر مخلوع با پناهده شدن به دربار سلطان غزنوی زمینه جنگ بین دربار و والی مکران را ایجاد می‌کند در این کارزار طایفه ریگی با کمک طایفه کیچ و مکرانی به حمایت از عیسی با لشکر غزنوی درگیر می‌شود.

البته می توان این واکنش کاهش را توسط جریان برق هم انجام داد. از این شیوه برای استخراج طلا در بعضی معدان استفاده می شود.