مسجد نو

معنی کلمه مسجد نو در لغت نامه دهخدا

مسجد نو. [ م َ ج ِدِ ن َ / ن ُ ] ( اِخ ) رجوع به جامع جدید شیراز شود.

معنی کلمه مسجد نو در دانشنامه آزاد فارسی

از بناهای دورۀ اتابکان فارس در شیراز، که به فرمان اتابک مظفرالدین ابوشجاع سعد بن زنگی، بین سال های ۵۹۸ تا ۶۱۵ق، ساخته شد. بنای مسجد بارها دراثر زلزله تخریب، و مجدداً بازسازی شد؛ ازجمله مرمت مسجد به دستور خواجه سعدالدین، مشهور به شاه نوازخان در ۹۹۵ق، و سپس شاه سلطان حسین صفوی. پس از زلزلۀ شیراز در سال های ۱۱۸۳ق و ۱۲۶۹ق، به ترتیب، صادق خان، برادر کریم خان زند، و میرزا علی اکبرخان قوام الملک، ساختمان مسجد را بازسازی کردند. بنای فعلی مسجد، حاصل بازسازی آن در ۱۳۱۰ش است. مسجد صحن مستطیل شکل بسیار وسیعی دارد، و در محور طولی آن، مسیر آبی قرار گرفته است که سه حوض را به یکدیگر مرتبط می کند. چهار ایوان مرتفع در میانۀ اضلاع صحن واقع است، که هریک دو گوشوار در طرفین خود دارند. رواق هایی با ستون های آجری در طرفین هر ایوان، حیاط را فراگرفته است. شبستانی با ستون های سنگی پشت ایوان قبلی مسجد، و شبستان دیگری با ستون های قطور آجری در کنار این شبستان، دیگر فضاهای اصلی بنا را تشکیل می دهند.

جملاتی از کاربرد کلمه مسجد نو

زمین‌لرزه اصلی شهر را ویران کرد به طوری که تمام ساختمان‌ها و سایر سازه‌ها در ۱۲ کیلومتری شهر به عنوان «ویرانه» توصیف شدند. بناهای قابل توجهی که یا ویران شدند یا به شدت آسیب دیدند شامل بخش‌های باقی‌مانده مسجد عباس، بنای تاریخی و مسجد شاه‌چراغ، کلیسای ارامنه و مدرسه خان بودند. بیشتر مسجد نو نیز فروریخت در حالی که مسجد وکیل و بازار وکیل عمدتاً تحت تأثیر قرار نگرفتند.
خانه جواد صبار مربوط به دوره قاجار است و در بافت قدیم شیراز، محله درب مسجد، پشت مسجد نو پلاک ۵۹ واقع شده و این اثر در تاریخ ۱۰ خرداد ۱۳۸۲ با شمارهٔ ثبت ۸۷۰۹ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
یارم به در مسجد نو بر لب جویی آمد چو گل تازه و چون سرو روان شد