مجریطی

در سده دهم هجری این زیج توسط حکیم مجریطی تهذیب شد و در سال ۱۱۲۶ م. توسط آدلار آوباث به لاتین ترجمه شد. جداول خوارزمی علاوه بر «جیب» یا وتر مشتمل بر «ظل» یا سینوس نیز است که اولین بار منجمان هندی در قرن پنجم میلادی وارد ریاضی کردند.

مَسلمه مَجریطی (مادریدی) معروف به حکیم مجریطی (زادهٔ ۹۵۰ – مرگ ۱۰۰۷ میلادی)، مترجم، منجم، فیلسوف، شیمی‌دان، اقتصاددان و ریاضی‌دان مسلمان در قرن چهارم هجری (قرن نهم میلادی) بود. عمدهٔ شهرت وی به دلیل نوشته‌های هرمسی و آثاری است که در علوم غریبه از خود به‌جای گذاشته‌است.

هولمیارد در کتابش «سازندگان کیمیا» می‌نویسد؛ «إن أبا القاسم المجریطی یکفیه فخرا أنه انتبه إلی قانون بقاء المادة آلتی لم ینتبه إلیها أحد قط من الکیمیائیین السابقین له» یعنی همین برای افتخار مجریطی کافی است که او قانون بقای ماده و پایستگی جرم را برای اولین بار کشف کرد و بدان التفات حاصل نمود.

از حکیم مجریطی طبق برخی منابع تاریخی، فرزندی به نام فاطمه بر جای مانده‌است.

اگر چه آثار مجریطی در زمینه عقاید دینی نیست و نیز جو و زمانه اندلس طرفدار اهل سنت و اموی منش‌ها بوده و دانشمندان شیعی ان دیار مجبور به تقیه بوده‌اند ولی از لابلای کتب باقی‌مانده مجریطی به راحتی تشیع وی اثبات می‌شود. و برخی از اهل فن مانند آقابزرگ تهرانی نیز در نوابغ الروات خود وی را شیعه شمرده‌است.[نیازمند منبع]

حکیم مجریطی به سال ۳۹۷ ق/۱۰۰۷ میلادی در سن بیش از هفتاد سالگی در قرطبه (کوردوبا) دار فانی را وداع گفت.

تخصص مجریطی در علم ریاضی، فلسفه، کیمیا (شیمی)، نجوم و هیئت، حساب، هندسه، افلاک و رصد کواکب و منطق بوده‌است. مهارت عمده وی در ریاضیات بوده‌است به طوری که او را امام الریاضیین فی الاندلس یعنی رهبر ریاضی دانان اسپانیا نام نهاده‌اند. وی علم کیمیا را از خرافات زدود و همچنین در زمینه اکسید جیوه نیز ابداعاتی داشت.