گنابد

دوازده بار در شاهنامه‌ی فردوسی، در بعضی نسخه‌ها کنابد، در بعضی جنابد و گنابد یاد شده بطوریکه زیبد و گناباد را محل جنگ‌های توران و ایران دانسته‌اند. به گفتهٔ شاهنامه، پیران ویسه وزیر کاردان افراسیاب در گناباد به خاک سپرده شده و مدفن او هم‌اکنون در گناباد قرار دارد.

کُندُر؛ که با کهندژ (قهندژ) بنا شده‌است. اصطخری (در کتاب مسالک و ممالک)، فاصله کندر تا ترشیز را یک روز و فاصله کندر تا گنابد (ینابذ) را دو روز دانسته‌است. مقدسی نوشته‌است: کندر از ترشیز، از آن پائین‌تر (ظاهراً از نظر موقعیت جغرافیایی) و در آبادانی و ثروت نزدیک به آن است. عمیدالملک کندری، وزیر طغرل سلجوقی از مشاهیر این شهر است.