کربال

معنی کلمه کربال در لغت نامه دهخدا

کربال. [ ک ِ ] ( ع اِ ) کمان نداف. ( منتهی الارب ) ( ناظم الاطباء ) ( از اقرب الموارد ). کمان پنبه زن. ج ، کرابیل. ( مهذب الاسماء ). || آنچه با آن گندم پاک کنند. ج ، کَرابیل. ( از اقرب الموارد ). رجوع به غربال شود.
کربال. [ ک ُ ] ( اِخ ) نام ولایتی است از فارس و برنج آنجا مشهور است. ( برهان ). شهرستانی است به فارس و برنج آنجا از دیگر جایها امتیازش بیشتر است و از دو قسمت تشکیل شده کربال بالائین و کربال زیرین و معنی حقیقی این نام این است که کرنام رودخانه ای است که امیر عضدالدوله دیلمی بندی بر آن بسته است به ملاحظه بالاو زیر رود کر این نام بر آن نهاده اند و معروف شده است. ( از آنندراج ). ولایتی به فارس که برنج خیز است. ( ناظم الاطباء ). نام یکی از دهستانهای هشت گانه بخش زرقان شهرستان شیراز است و محدود است از شمال به توابع ارسنجان و ارتفاعات کتک و تخت جمشید، از خاور به دریاچه بختگان و از باختر به دهستان مرودشت و از جنوب به ارتفاعات کورکی و زرقان و کوه تیر. هوای آنجا معتدل است. این دهستان از 70 ده تشکیل شده و جمعیتش نزدیک به 20000 تن است. ده های مهم آن عبارتند از: بندامیر، خرامه ، سلطان آباد، کم جان ، کورکی ، زرین آباد و کوشک. رود کر از میان این دهستان می گذرد. ( از فرهنگ جغرافیایی ایران ج 7 ) : [ در ] کربال بالایین و زیرین سه بند بر رود کر کرده اند و بر آن نواحی ساخته بعضی سردسیر و بعضی گرمسیر. ( فارسنامه ابن البلخی ص 128 ). رجوع به نزهة القلوب ج 3 ص 219 و 124 شود.

معنی کلمه کربال در فرهنگ فارسی

یکی از دهستانهای بخش زرقان شهرستان شیراز ( فارس ) که در مشرق آن دریاچه بختگان و در مغرب مرودشت و در جنوب ارتفاعات زرقان و در شمال تخت جمشید قرار دارد . هوا معتدل آب زراعتی از رودخانه ( کر ) محصول غلات چغندر حبوبات میوه برنج و لبنیات . کربال از ۷٠ آبادی بزرگ و کوچک تشکیل شده که مجموعا ۲٠٠٠٠ تن جمعیت دارد . قرای مهم آن بند امیر سلطان آباد زرین آباد کوشک و غیره است .

جملاتی از کاربرد کلمه کربال

با استفاده از شواهد و اسناد معتبری که در دست است قدمت شهر خرامه و کربال به ۲۵۰۰ سال قبل و به سال ۵۰۰قبل از میلادی بر می‌گردد. در کتاب‌ها و سفرنامه‌هایی از جمله نزهت القلوب، فارسنامه ابن بلخی، المسالک و الممالک، آثارالعجم، فارسنامه ناصری، شیرازنامه، معجم البلدان، تاریخ برگزیده، برهان قاطع، تاریخ سرزمین‌های فلات شرقی، تاریخ ابن خلدون و دیگر کتاب‌ها در مورد خرامه و کربال مطالبی نوشته شده‌است.
این روستا در دهستان کربال قرار دارد و براساس سرشماری مرکز آمار ایران در سال ۱۳۸۵، جمعیت آن ۳۳۱ نفر (۷۴خانوار) بوده‌است.
خرم‌آباد روستایی از توابع بخش کربال شهرستان خرامه در استان فارس ایران است.
بنابر سرشماری مرکز آمار ایران، جمعیت بخش کربال شهرستان خرامه که مرکز آن شهر " سلطان شهر " می‌باشد، در سال ۱۳۹۰ برابر با ۲۱۷۰۰ نفر بوده است.
حاجی‌آباد کربال، روستایی از توابع بخش کربال شهرستان شیراز در استان فارس ایران است.
جهان‌آباد (شیراز)، روستایی از توابع بخش کربال شهرستان شیراز در استان فارس ایران است.
بن کوی صادقی، روستایی از توابع بخش کربال شهرستان شیراز در استان فارس ایران است.
تلمبه هاشم شیبانی یک منطقهٔ مسکونی در ایران است که در دهستان کربال واقع شده‌است. تلمبه هاشم شیبانی ۷۸ نفر جمعیت دارد.
تالاریا کربال یا تروال به معنای ساختمان بزرگ است. تمامی بررسیها و کاوشهای باستانشناسی حکایت از آن دارد که تالار از دیر باز در معماری ایران جایگاهی ویژه داشته.
علامه فقید میرزا محمد خان قزوینی در حواشی کتاب شدالازار دربارهٔ کلمه بنجیر و سابقه تاریخی آن تحقیقی دقیق و مفصل دارند ونیز در فارسنامه ناصریج ۲ ص۲۵۷) در عنوان بلوک کربال را در مشرق شیراز به مساحت ده فرسخ یکی از قرای آن بلوک را بنجیر می‌شمرد و شکی نیست که ظاهراً بنجیر در نام این روستا مانند بسیاری از روستاهای دیگر فارس اخذ شده از نام اشخاصی است که مالک یا بانی آن روستا یا یکی از مشاهیر اهالی آنجا بوده‌اند که بعدها خود روستا به اسم او معروف شده‌است می‌باشد.