چوبین در

داستان بهرام چوبین در کتابی به عنوان بهرام چوبین نامگ در ایران باستان وجود داشته‌ است که متأسفانه برجای نمانده‌ است. مورخان ایرانی چون طبری، دینوری، بلعمی، و فردوسی نیز مطالبی از این داستان را به رشتهٔ تحریر کشیده‌اند.

مزن ای سرو با شمشاد او لاف از خرام خود که رسوایی ندارد تیغ چوبین در نیام خود

تپه چوبین ۱ مربوط به دوره ایلخانی تا دوره صفوی است و در ۱۷ کیلومتری جنوب روستای چوبین در دهستان کاه بخش مرکزی شهرستان داورزن واقع شده و این اثر در تاریخ ۲۷ اسفند ۱۳۸۷ با شمارهٔ ثبت ۲۶۲۶۹ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.

جان بی‌معنی درین تن بی‌خلاف هست همچون تیغ چوبین در غلاف

جان‌فروز، در شاهنامه فردوسی، نام یکی از دلاوران سپاه بهرام چوبین در نبرد با خسرو پرویز بود. نام او یک‌بار در شاهنامه آمده است.

سرگذشت پرحادثهٔ بهرام چوبین در اذهان ایرانیان تأثیری قوی گذاشته‌ است و موجد افسانهٔ شیرینی به زبان پهلوی شده‌ است که مطالب آن را مورخان عرب و ایران، بالاخص فردوسی در کتب خویش آورده‌اند. مؤلف گمنام این روایت توانسته‌است سرگذشت آن سردار بزرگ ناکام را با بیانی کافی، مجسم و محسوس کند. بنابر قول او بهرام نه تنها در لشکرستانی از قهرمانان مشهور به‌شمار می‌آمده، بلکه در خصال مردانه و اطوار شایسته دارای مقامی عالی بوده‌است.

بَنداگُشَسپ، در شاهنامه نام رایزن یا مشاور ِهرمز، پادشاه ایران است. افزون بر این، در شاهنامه بدین نکته نیز در مورد بنداگشسپ پرداخته شده که او، سردار و یاور بهرام چوبین در نبرد با ساوه شاه بوده‌است.

دژ بهرام چوبینه واقع در تنگ بهرام چوبین در فاصله ۱۴ کیلومتری جاده دره شهر به پلدختر در استان ایلام قرار گرفته‌است. در مسیر این دره از رشته عظیم کبیر کوه آثار بسیاری شامل:پل و سد بهرام چوبین، دژ و قلعه، غار و سکونتگاه و برج‌های دیده‌بانی از ادوار گذشته به یادگار مانده‌است.

گشته یوسف را خریدار از کلاف رانده با رخش اسبِ چوبین در مصاف

جان بی معنی درین تن بی خلاف هست همچون تیغ چوبین در غلاف

بر اساس تاریخ بلعمی، بهرام چوبین برای جنگ با شا بشاه در بلخ از مسیر اهواز. تبس، جنابذ (گناباد) به بلخ رفت. چون یکی از دو راه اصلی طبس به گناباد از کنار قلعه زیبد می‌گذشته است احتمال اقامت بهرام چوبین در این قلعه وجود دارد..