چهارخانه

معنی کلمه چهارخانه در لغت نامه دهخدا

چهارخانه. [ چ َ / چ ِ ن َ / ن ِ ] ( ص مرکب ) که خانه های چهارگانه داشته باشد. که نقش چهار گوشه و خانه های منظم ( مربع ) داشته باشد. شطرنجی : پارچه چهارخانه ؛ پارچه ای که خانه های مربعشکل داشته باشد.
چهارخانه. [ چ َ / چ ِ ن َ / ن ِ ] ( اِ مرکب )شکنبه گوسپند. || نوعی طعام که گیپا نیزگویند. || نان قندی نازک. || نوعی رشته فرنگی که از خمیر سازند. ( ناظم الاطباء ).

معنی کلمه چهارخانه در فرهنگ فارسی

که خانه های چهارگانه داشته باشد که نقش چهارگوشه و خانه های منظم داشته باشد . شطرنجی .
شکنبه گوسپند . یا نوعی طعام که گیپا نیز گویند . یا نان قندی نازک . یا نوعی رشته فرنگی که از خمیر سازند .

جملاتی از کاربرد کلمه چهارخانه

پارچه‌های پشمی چهارخانه با نقش تارتان، یکی از عناصر وحدت آفرین فرهنگ اسکاتلند هستند. این پارچه‌ها در اصل برای متمایز کردن خاندان و طوایف مختلف به کار می‌رفته‌اند اما امروز بخشی از مُد لباس هر روزه شده‌اند. اسکاتلندی‌ها آن را به عنوان پتو یا شالی بر روی شانه‌ها استفاده می‌کردند. تا زمانی که تارتان به آن سوی دریاها صادر شد و آن موقع بود که در دنیای جدید تارتان و شطرنجی را یکی دانستند و مترادف هم قرار گرفتند.
با تولید و رواج پیراهن‌های چهارخانه پندلتون میلز در ۱۹۲۴ جریان شطرنجی ادامه پیدا کرد. این پیراهن‌ها ابتدا به عنوان لباس‌هایی ورزشی استفاده می‌شد اما پس از مدتی آنقدر محبوب شد که یک گروه موسیقی کالیفرنیایی نسبتاً محبوب خودشان را پندلتون‌ها نامیدند که البته بعدها به پسران ساحل معروف شدند.
«راهی خاوران شدم، با دست خاک‌ها را کنار زدم، خاک را شکافتم و پیراهن چهارخانه پسرم بود. دیگر نمی‌خواستم چیزی را ببینم.»
قبل از قرن بیستم، طرح چهارخانه به انجمن‌های بسیاری متعلق بود که در اسکاتلند نماد یک فرهنگ تحت حکومت سلطنت به‌شمار می‌رفت اما در آمریکا این نقش پارچه برای لباس پیشگامان یا چوب‌برها بود.
در اوخر دهه ۱۹۴۰ برای اولین بار برای لباس زنان هم مورد استفاده قرار گرفت، زمانی که پندلتون پیراهن‌هایی برای زنان طراحی کرد. بعد از آن شطرنجی به همه جا رسید و علاوه بر پشم در انواع پارچه‌ها بافته و تولید شد، دیگر تنها در لباس از این طرح استفاده نمی‌شد، کیف، کفش و حتی لوازمی غیر از ملزومات پوشیدنی همچون، روکش صندلی ماشین، لوازم منزل و کاغذ دیواری هم در طرح‌های متفاوت شطرنجی تولید شد. شاید بتوان این رونق و گسترش پارچه چهارخانه را مدیون جنبش پانک دانست، طرفداران این جنبش هر چهارخانه‌ای هم نمی‌پوشیدند بلکه نقش مخصوص خانواده سلطنتی را انتخاب کردند تا به نوعی اعتراض خود را نسبت به سیاست‌های غلط حکومت ابراز نمایند.
باشگاه ورزشی بوآویشتا در رشته‌های فوتبال، شطرنج، ژیمناستیک، دوچرخه سواری، فوتسال، والیبال، هاکی و بوکس نیز فعالیت می‌کند که مطرح‌ترین رشته ورزشی فعال در آن فوتبال محسوب می‌شود و پیراهن‌های چهارخانه سفید و سیاه این تیم مشهور است.
بازی سودوکو سالها در ژاپن و ایالات متحده آمریکا وجود داشته و در حقیقت شاخه ای از پازل چهارخانه ای جادوئی است که انسان را از ابتدای تاریخ شیفته خود کرده‌است؛ بنابراین حقیقتاً این تعجب آور نیست که ناگهان اینچنین پرطرفدار شد. این بازی شامل همه چیزهایی است که انسان کنجکاو عاشق آن است.
صحنه‌هایی از فیلم «آدم‌کش‌ها» در فیلم نوآر تمسخرآمیز استیو مارتین با نام مرد مرده پیراهن چهارخانه نمی‌پوشد (۱۹۸۲) به کار گرفته شد.