چغندر قند
معنی کلمه چغندر قند در فرهنگ فارسی
معنی کلمه چغندر قند در دانشنامه عمومی
چغندر قند سازگاری وسیعی به شرایط محیط متنوع دارد به سرما و گرما نسبتاً مقاوم است تحمل خشکی را دارد به شوری خاک نیز مقاوم است. عوامل محیطی مانند حرارت، نور، طول روز و رطوبت خاک تا حد زیادی تعیین کننده نحوه رشد و ذخیره قند در ریشه می باشد. خاک های بارور، دارای زهکشی خوب، بافت متوسط و اسیدیته خنثی تا کمی قلیایی برای چغندر قند ایدئال است. عملکرد در خاک های نیمه سنگین بشرط وجود زهکشی خوب نیز مطلوب می باشد.
محصول زراعی چغندر، ریشه ای است بزرگ و آبدار که شامل سه قسمت است:
• طوقه که قسمت بالایی ضخیم شده و برگ ها از آن منشأ می گیرد.
• منطقه کوتاه و صاف در زیر طوقه که گردن گفته می شود. گردن قطورترین منطقه ریشه می باشد.
• قسمت گوشتی ریشه که ذخیره قند در آن انجام می گیرد. مقدار قند در منطقه گردن و طوقه پایین است مقدار قند در ارقام اصلاح شده به ۱۶ تا ۲۰ درصد می رسد. امراض و کمبود مواد غذایی موجب افزایش ریزش برگ ها گشته و عملکرد را پایین می آورد زیرا در این حالت برگ های جدید به وجود می آید که صرفاً با مصرف قند ذخیره شده ریشه رشد می کند. معمولاً ساقه گل دهنده چغندر که در سال دوم رشد به وجود می آید از مرکز طوقه رشد می کند گل ها کوچک و در روی گل آذین خوشه ای مرکب به طور منفرد با دسته جات ۲ تا ۷ گلی مشاهده می شود خود عقیمی و دگرگشتی بر گیاه حاکم است باد عامل مهم در گرده افشانی بشمار می رود.
شته سیاه باقلا با نام علمی Aphis fabae از آفات عمومی محصولات زراعی است این شته بین ۲/۵ تا ۳ ملی متر طول داشته و به رنگ سیاه براق و گاهی تا سبز زیتونی دیده می شود این شته از شیره پرورده گیاه تغذیه و باعث پیچیدگی، پژمردگی و زردی برگ ها و حتی خشکیدن آن ها می گردد با این آفت می توان با سموم متأسیستوکس، دیمتوات و سوپر اسید مبارزه کرد. و مهم ترین آفت که از سال ۹۱ روبه رشد است کرم قوزه ویا لاروشبپرک است که کشاورزان اراک را تا حدودی دچار مشکل کرده است.
جملاتی از کاربرد کلمه چغندر قند
در فرهنگ جغرافیایی ایران نوشته حسینعلی رزم آرا که در دهه ۳۰ شمسی تألیف شده‌است دربارهٔ این منطقه اینگونه آمده‌است که نشان‌دهنده وضعیت این شهر در آن دوران است:بوئین، قصبه‌ای مرکز بخش بوئین تابع شهرستان قزوین است. در ۵۴ کیلومتری جنوب قزوین - در جلگه و دارای آب‌وهوای معتدل - دارای ۲۲۳۵ سکنه شیعه مذهب و ترکی زبان - دارای آب از قنات و رودخانه حاجی عرب - محصولات غلات، چغندر قند و سیب‌زمینی - شغل مردم زراعت و گلیم و جاجیم بافی - دارای راه ماشین رو - ادارات بخشداری، دسته ژاندارمری، بهداری و فرهنگ در این قصبه فعال می‌باشند.
از محصولات باغی آن میتوان به سیب – انگور – هلو – زردآلو – گیلاس – گردو – کشمش – آلو – آلبالو – گلابی- بادام – فندق – انار و از محصولات زراعی آن میتوان به گندم– نخود – ذرت – لوبیا چیتی - لوبیا قرمز – یونجه – گوجه - سیوب زمینی - کدو حلوایی – هندوانه – خربزه – جو – لپه – آفتابگردان - لوبیا سفید - چغندر قند – خیارچنبر – پیاز – هویج – طالبی و هندوانه، زعفران اشاره کرد.
پروری در منطقه شده‌است. آب کشاورزی از رودها تأمین میشود و گندم و جو، کنجد، پنبه، بنشن، گیاهان علوفه‌ای، چغندر قند و سیب از عمده‌ترین محصولات کشاورزی بیله سوار هستند. ام پروری نیز در این شهرستان رونق دارد و انواع فرآورده‌های دامی جزو فرآورده‌های صادراتی شهرستان محسوب میشود.
این روستا در دهستان حصار خروان قرار دارد و مرکز این دهستان بشمار می‌آید. بر اساس سرشماری مرکز آمار ایران در سال ۱۳۹۵، جمعیت آن ۳٫۹۴۹ نفر (در ۱۳۱۸ خانوار) بوده‌است. شغل عمده مردم حصار خروان کشاورزی، دامداری و فعالیت‌های صنعتی است. غلات، چغندر قند و انگور از مهمترین محصولات این روستا هستند.
بهره‌برداری از کارخانه در سال ۱۳۴۶ شروع شد. ظرفیت کارخانه روزانه هزار تن چغندر قند پیش‌بینی شده بود و حداقل ظرفیت آن به‌طور سالانه به صدهزار تن می‌رسید (برنامه توسعه اقتصادی و اجتماعی، ۱۳۵۴: ۱۲۳)؛ اما براساس برخی آمارها، از همان آغاز کار تا سال ۱۳۵۳ مبالغ هنگفتی زیان کرده بود
درب آستانه در سی کیلومتری جنوب شرقی شهر بروجرد بر سر راه بروجرد - دورود قرار گرفته‌است. به دلیل داشتن رودخانه‌های پرآب و قرارگرفتن در دشت حاصلخیز سیلاخور محصولات کشاورزی فراوانی در این منطقه به دست می‌آید که مهمترین آنها، گندم، برنج و چغندر قند هستند.
در جلد نخست کتاب فرهنگ جغرافیایی ایران نوشته حسینعلی رزم‌آرا که در تیرماه ۱۳۲۸ به چاپ رسیده است ، درباره خوشنام (شهنام سابق) اینگونه آمده است که نشان دهنده وضعیت این منطقه در آن دوران است: شهنام دهی جزء بخش شهریار شهرستان تهران در ۱۲ کیلومتری شمال باختر علیشاه عوض سر راه شوسه علیشاه عوض به فرخ‌آباد است. در جلگه و با آب و هوایی معتدل است و دارای قنات. دارای ۲۰۱ سکنه شیعه مذهب و فارسی و ترکی زبان. شغل مردم زراعت و محصولات غلات و چغندر قند است. از طریق قلعه فرامرز میتوان با ماشین وارد ده شد.