معنی کلمه وفای به عهد در دانشنامه اسلامی
در قرآن کریم برای کسانی که وفای به عهد دارند نشانه هایی را ذکر کرده است:
← علامت ایمان
در اهمیت وفای به عهد همین بس که خدای متعال آنگاه که می خواهد از حضرت اسماعیل (علیه السّلام) به عظمت نام ببرد وفای به عهد را به عنوان یکی از اوصاف برجسته او یادآور می شود و می فرماید:«وَ اذْکُرْ فِی الْکِتابِ اِسْماعِیلَ اِنَّهُ کانَ صادِقَ الْوَعْدِ وَ کانَ رَسُولاً نَبِیًّا؛ در کتاب آسمانی خود از اسماعیل یاد کن که او در وعده هایش صادق، و رسول و پیامبر بزرگی بود.»جالب آنکه در این آیه وفای به عهد را پیش از مقام نبوّت و رسالت می آورد، گویی که صدق وعد پایه نبوّت است.به هر حال، قرآن مجید درباره وفای به عهد زیاد سفارش کرده و می فرماید:«... اَوْفُوا بِالْعَهْدِ اِنَّ الْعَهْدَ کانَ مَسْؤُلاً؛ ... به عهد (خود) وفا کنید که از عهد سؤال می شود.»
اهمیت وفای به عهد در روایات
در روایات نیز به وفای به عهد و پیمان توصیه زیادی شده است که توجه شما را به پاره ای از آن روایات جلب می کنیم.
← از ویژگی های مؤمنان
...
[ویکی اهل البیت] عهد و پیمان از قوانین بین المللی اسلام می باشد و هیچ کس حق ندارد به عهدش، بی وفایی کند حتی نسبت به کفار. امام باقر (علیه السلام) می فرماید: خداوند در سه چیز، بر هیچ کس رخصتی نداده است یکی از آن سه چیز وفای به عهد در مورد نیکوکاران باشد یا اهل گناه .
در این آیه وفای به عهد را پیش از مقام ...به عهد (خود) وفا کنید که از عهد سؤال می شود.
در روایات نیز به وفای به عهد و پیمان توصیه فراوان شده است .
حضرت علی علیه السلام فرمود: ان الوفاء بالعهد من علامات اهل الدین. وفای به عهد از نشانه های مردم متدین است.
در حدیث دیگری رسول خدا صلی الله علیه و آله فرمود: لادین لمن لاعهد له. کسی که پای بند به پیمان خود نباشد دین ندارد.
وفای به عهد همانند نذر است: هشام بن سالم می گوید: امام صادق علیه السلام فرمود: عده المؤمن اخاه نذرٌ لاکفاره له فمن أخلف فبخلف الله بدأ ولمقته تعرض و ذلک قوله: «یا ایها الذین امنوا لم تقولون ما لاتفعلون کبر مقتاً عندالله ان تقولوا ما لاتفعلون؟»
خلف وعده، موجب خشم خدا است : امیرمؤمنان علی علیه السلام در فرمان خود به مالک اشتر فرمود: إیاک... ان تعدهم فتتبع موعدک بخلفک... و الخلف یوجب المقت عندالله و الناس قال الله تعالی «کبر مقتاً عندالله ان تقولوا ما لا تفعلون»... بپرهیز از این که به مردم وعده بدهی و تخلّف کنی... زیرا (تخلف از وعده) موجب خشم خدا و مردم خواهد شد، چنان که قرآن می فرماید: «نزد خدا بسیار خشم آور است که بگویید چیزی را که به آن عمل نمی کنید...».
به خاطر اهمیت فوق العاده ای که وفای به عهد دارد در تعلیمات اسلامی آمده است هر کس بخواهد به دیگری وعده ای بدهد باید در موقع دادن وعده، قدرت خود را ارزیابی کند که آیا می تواند به وعده ای که می دهد، وفا کند یا نه و در صورتی که توانایی ندارد وعده ندهد.