هوازدگی شیمیایی

هَوازدگی شیمیایی (chemical weathering)
نوعی هوازدگی. این نوع خوردگی و فرسایش شیمیایی سنگ ها معمولاً در مجاورت آب صورت می گیرد. هوازدگی شیمیایی منجربه خردشدن سنگ یا تجزیۀ کانی های اولیۀ سنگ برای تولید کانی های جدید می شود، کانی های رُسیاز آن جمله اند. طی این فرآیند، برخی مواد شیمیایی سنگ حل و از محل هوازدگی خارج می شوند، در حالی که مواد دیگری به آن اضافه می شود. فرآیندهای متعددی موجب هوازدگی شیمیایی می شوند که عبارت اند از کربنی شدن(تجزیه با آب باران اسیدی ضعیف)، هیدرولیز(تجزیه با آب)، هیدراسیونیا آب گیری (تجزیه بر اثر جذب آب)، و اکسیداسیون(تجزیه با اکسیژن موجود در آب). واکنشِ گاز دی اکسید کربن جو با کانی های سیلکاته در سنگ ها برای تولید کانی های کربناته را واکنش یورینامیده اند که برگرفته از نام هارولد یوریاست که آن را مطرح کرد. واکنش یوری رابطه ای مهم بین آب و هوای کرۀ زمین و زمین شناسی این سیاره برقرار می کند. تصور می شود هوازدگی شیمیایی رشته کوه های عظیم، همانند هیمالیادر نپال، موجب خارج شدن دی اکسید کربن از جو بر اثر واکنش یوری یا برخی واکنش های پیچیده ترِ مشابه می شود و به علت کاهش گاز دی اکسید کربن در اتمسفر و کاهش آثار گلخانه ای، آب و هوای سردتری پدید می آید.