هل اتی

شایسته هل اتی علی بود زیبنده لافتی علی بود

آیتی از منقبتش هل اتی رایتی از مکرمتش لافتی

یا چو جامی ز هل اتی نوشد رمزی از سرّ انما گوید

صاحب تاج هل اتی علی آنک کار فرمای ذوالفقار آمد

جان جانان آنکه با او هل اتی است در بر او خلعتی از انّماست

« ‌به ‌حق افضل انسان و حق صورت آن که هست سوره آن هل اتی علی‌الانسان

مجاهد و قتاده گفتند: این سوره مدنی است، به مدینه فرو آمده. عطا گفت: مکّی است به مکه فرو آمده. حسن گفت و عکرمه: یک آیه ازین سوره به مکه فرو آمد: فَاصْبِرْ لِحُکْمِ رَبِّکَ وَ لا تُطِعْ مِنْهُمْ آثِماً أَوْ کَفُوراً و باقی به مدینه فرو آمد. قومی گفتند: از اوّل سوره تا إِنَّا نَحْنُ نَزَّلْنا عَلَیْکَ الْقُرْآنَ به مکه فرو آمد و باقی به مدینه و درین سوره سه آیت منسوخ است: اطعام اسیر المشرکین منسوخ بآیة السّیف. فَاصْبِرْ لِحُکْمِ رَبِّکَ معنی الصّبر منسوخ بآیة السّیف. فَمَنْ شاءَ اتَّخَذَ إِلی‌ رَبِّهِ سَبِیلًا منسوخ بقوله: وَ ما تَشاؤُنَ إِلَّا أَنْ یَشاءَ اللَّهُ. و عن ابی بن کعب قال: قال رسول اللَّه (ص): «من قرأ سورة هل اتی کان جزاؤه علی اللَّه جنّة و حریرا

نیست بودی تو قرن‌ها بر تو خواندند هل اتی خط حقست نقش دل خط حق را مخوان خطا

رو تو فرمان خدا راگوش کن می ز جام هل اتی خود نوش کن

دلبر و دلدار و دلجو آن مه واللّیل گیسو هل اتی خو والضّحی رو مظهر دادار داور