معنی کلمه نواب خاص در دانشنامه اسلامی
در غیبت صغرا چهار سفیر یا نایب خاص، درخواست های مردم را به حضرت مهدی (عجل الله تعالی فرجه الشریف) و نیز نامه ها و توقیعات آن حضرت را به مردم می رساندند و خود به زیارت ایشان نائل می شدند. در آغاز نیابت خاص، جایگاه سفارت برای مردم روشن نبود. فقط عدۀ اندکی از خواص و وکیلان، با نایب آن حضرت در ارتباط بوده، مسائل مورد نیاز خود را با او در میان می گذاشتند؛ اما پس از گذشت زمان، با تلاش های خالصانه وکیلان، نیابت خاص، حضرت نزد شیعیان، جایگاه خود را یافت.بنابراین ارتباط شیعیان با نواب خاص در دوره های نخست، به طور عمده به واسطۀ وکیلان بود. به این صورت که مردم، خواسته های خود را با وکیلان در میان می گذاشتند یا وجوهات شرعی خود را به آنان می پرداختند. وکیلان نیز آن ها را به سفیر و نایب امام (عجل الله تعالی فرجه الشریف) منتقل می کردند و با واسطۀ سفیر، از ناحیۀ مقدسه پاسخ پرسش های خود را می گرفتند. با روشن شدن جایگاه نواب خاص، برخی شیعیان به صورت پنهانی توانستند به طور مستقیم با آنان تماس برقرار کنند. این کار، به طور عمده از زمان دومین نایب آغاز شد و ادامه یافت.
وظایف نایبان خاص
برخی فعالیت های نایبان خاص بدین قرار بود:
← برطرف کردن تردید شیعیان
۱. ↑ طوسی، ابی جعفر محمد بن الحسن (شیخ طوسی)، کتاب الغیبة، ص۲۲۲.۲. ↑ طوسی، ابی جعفر محمد بن الحسن (شیخ طوسی)، کتاب الغیبة، ص۱۷۶.۳. ↑ ابن بابویه، محمد بن علی (شیخ صدوق)، کمال الدین و تمام النعمة، ج۱، ص۴۴۲.۴. ↑ صدر، سیدمحمد، تاریخ الغیبة الصغری، ص۴۲۶.۵. ↑ طوسی، ابی جعفر محمد بن الحسن (شیخ طوسی)، کتاب الغیبة، ص۲۴۴.
منبع
...