نرجه
معنی کلمه نرجه در فرهنگ فارسی
قبصه ای است از دهستان دودانگه بخش ضیائ آباد شهرستان قزوین .
معنی کلمه نرجه در دانشنامه عمومی
طبق مصوبه دی ماه ۱۳۸۳ وزارت کشور این مکان به لحاظ وسعت و کثرت جمعیت از روستا به شهر نرجه ارتقا یافت.
در لغتنامه دهخدا دربارهٔ نرجه پیش از اینکه به شهر تبدیل شود، آمده است: "قصبه ای است از دهستان دودانگه بخش ضیاآباد شهرستان قزوین، در ۱۸ هزارگزی مشرق ضیاآباد در جلگه معتدل هوایی واقع است و ۲۳۳۹ تن سکنه دارد. آبش از رودخانه خررود، محصولش غلات و کشمش و بادام و گردو، شغل اهالی زراعت است. همچنین در فرهنگنامه "عمید" چنین نوشته شده که نرجه در لغت به فتح نون به معنی صف، حلقه، دسته ای از مردم یا دسته ای از پرندگان، حلقه زدن لشکر برای شکار می باشد.
شهر نرجه در حال حاضر به عنوان مرکز آزمون آبیاری مکانیزه باغات انگور در ایران ( طرح مدیریت یکپارچه سامانه آبیاری موضعی ) شناخته شده است و مطالعات کارشناسان در این حوزه ادامه دارد. به لحاظ بافت شهرسازی، نرجه یک شهر گسترش یافته در راستای شمال به جنوب است که واحدهای مسکونی، اداری و تجاری آن در بخش شمالی و مزارع و باغات کشاورزی آن در بخش جنوب و شرق مستقر هستند. بلوار اصلی نرجه که این شهر را به دو بخش غربی و شرقی تقسیم می کند و از شمالی ترین نقطه شهر تا مرکز شهر ادامه یافته است، بلوار خمینی نام دارد.
در منطقه نرجه انواع مختلف انگور از قبیل بیدانه سفید و قرمز، عسگری، شاهانی، یاقوتی، ملایی، سابی ( سحابی - صحابی ) ، احمدی، گوهر، چفته، انگور سیاه، رودبار، یزندای، شاهانی سفید، ریش بابا ( میش پستان ) ، شصت عروس، فخری، انگور شل ( مثقالی ) ، کره رویه، ممیجکه،
تپهٔ باستانی نرگه: تپه باستانی نرگه به درازای ۲۲۰ متر و پهنای ۱۸۰متر و بلندی ۲۶ متر از سطح زمین می باشد. این تپهٔ کهن در درون دشت هموار تاکستان و در شهرنرجه گرفته است. این تپه بزرگ ترین تپه باستانی منطقه تاکستان قزوین است. آثار بدست آمده از این تپه مربوط به عمق ۵/۸ متر است و به هزارهٔ نخست میلادی تا عصر صفوی تعلق دارد.
جملاتی از کاربرد کلمه نرجه
تپه ورودی نرگه مربوط به دورانهای تاریخی پس از اسلام است و در شهرستان تاکستان، شهر نرجه واقع شده و این اثر در تاریخ ۳ بهمن ۱۳۷۹ با شمارهٔ ثبت ۲۹۹۳ بهعنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
این روستا در دهستان نرجه قرار دارد و براساس سرشماری مرکز آمار ایران در سال ۱۳۸۵، جمعیت آن زیر سه خانوار بودهاست.
دهستان نرجه یا نرگه نام قبلی شهر نرجه در بخش مرکزی شهرستان تاکستان، استان قزوین در ایران است.