نامتوازن

نظریه رشد متوازن راگنار نورکس نیز به دلایل مختلف مورد انتقاد قرار گرفته است. منتقد اصلی وی آلبرت ا. هیرشمن، پیشگام استراتژی رشد نامتوازن بود. هانس دبلیو سینگر همچنین از جنبه های خاصی از این نظریه انتقاد کرد.

در سال ۲۰۲۰ جمعیت کشور ۵۹/۵ میلیون نفر برآورد می‌شود. پراکندگی جمعیت بسیار نامتوازن است. تراکم جمعیتی از ۱/۱ نفر در کیلومتر مربع در مناطق خشک تا ۵۳ نفر در کیلومتر مربع در مناطق کوهستانی متغیر است. حدود ۷۸٪ مردم روستانشین‌اند.

نقشه‌ای که از شهر قزوین و باغستان در سال ۱۹۱۵ میلادی ترسیم شده‌است[نیازمند منبع]، نشان می‌دهد که ۱۰۰ سال پیش مساحت باغستان در گرداگرد قزوین، حدود شش برابر مساحت شهر بوده‌است. این در حالی است که بر اثر توسعهٔ بدون برنامه و نامتوازن شهر، جمعیت قزوین در دهه‌های اخیر چندین برابر شده و وسعت باغستان تقریباً به نصف، تقلیل یافته‌است.

با این حال می‌توان بیان کرد عوامل و نکاتی که موجب توسعه نامتوازن و ناکارآمدی آن برنامه‌ها می‌باشد شامل نکات زیر است.

توسعه نامتوازن اراضی کشاورزی یکی از دلایل خشک شدن دریاچه ارومیه شمرده میشود. از دهه هشتاد شمسی میزان اراضی کشاورزی حوضه آبریز از ۳۶۰ هکتار به بیش از ۶۰۰ هزار هکتار افزایش پیدا کرده است.

به دلیل اینکه بخش‌های غربی چین به اندازه مناطق دیگر حاصلخیز نیستند، بیشتر جمعیت در یک سوم شرقی کشور متمرکز شده‌اند. این موضوع باعث توسعه نامتوازن شده است، به طوری که شهرهای شرقی پرجمعیت‌تر و صنعتی‌تر و تجاری‌تر هستند، در حالی که مناطق غربی کم جمعیت‌تر و دارای صنعت کمتری هستند.

این کشور که تنها ۶۲۲ هزار نفر (برآورد ۲۰۱۲) جمعیت دارد از نظر سرانه تولید ناخالص داخلی ثروتمندترین کشور آفریقاست و در رتبه ۶۹ دنیا قرار می‌گیرد. اما توزیع ثروت بسیار نامتوازن صورت گرفته‌است و عده کمی از مردم از درآمد نفتی بهره‌مند شده‌اند. این کشور از نظر شاخص توسعه انسانی در رتبه ۱۴۴ دنیا قرار گرفته و به گفته سازمان ملل بیش از نیمی از جمعیت آن به آب سالم دسترسی ندارند و ۲۰ درصد کودگان پیش از رسیدن به ۵ سالگی می‌میرند.

عدم موفقیت کشورهای عضو این سازمان در تداخل منافع، اختلافات سیاسی اعضا، وضعیت متفاوت نظام اقتصادی کشورهای عضو، نامتوازن بودن سطح اقتصاد کشورها، دخالت‌های فرا منطقه ای است. بهترین کمکی که اعضای سازمان می‌توانند به اکو بنمایند، تعهد عملی به دورنگاه داشتن سازمان از تنش‌ها و رقابت‌های سیاسی است. نقطه ضعف گسترش همکاری‌ها نبود روابط بین‌المللی مناسب میان این کشورهاست. البته گفته‌می‌شود که بسیاری از سازمان‌ها و ساز و کارهای بین‌المللی از جمله سازمان ملل، اتحادیه اروپا، آسه‌آن، اتحادیه عرب و غیره با مشکلات و موانع بسیاری روبه‌رو هستند، در نتیجه شاید بتوان گفت که در مجموع اکو در وضعیت بهتری قرار دارد.