مکبر

معنی کلمه مکبر در لغت نامه دهخدا

مکبر. [ م ُ ک َب ْ ب ِ ] ( ع ص ) تکبیرگوینده در نماز جماعت. ( ناظم الاطباء ). آن که در نمازهای جماعت به آواز بلند تکبیر گوید تا مأمومان از رکوع و سجود و قیام و قعود امام آگاه گردند. تکبیرگوی در مسجد و آن کسی است که قیام و قعود امام را به مأمومین اعلام کند. ( یادداشت به خط مرحوم دهخدا ) : خاقان فرمود تا... دیوارهای بلند برآوردند و منبر و محراب ساختند از خشت نپخته ، در وی میلهای مکبران ساختند. ( تاریخ بخارا ). میلهایی فرمود تا مکبران بر آن میلها تکبیر گویند تا مردمان بشنوند. ( تاریخ بخارا ص 62 ).
مکبر. [ م َ ب ِ ] ( ع اِمص ) بزرگ سالی. ( منتهی الارب ) ( آنندراج ) ( ناظم الاطباء ). علته مَکبَرة و مَکبُرة و مَکبِر؛ بزرگ سال و سالخورده گردید. ( از اقرب الموارد ).
مکبر. [ م َ ب َ ] ( ع مص ) کلان سال گردیدن. کِبَر. ( ازمنتهی الارب ) ( از اقرب الموارد ) ( از ناظم الاطباء ).
مکبر. [ م ُ ک َب ْ ب َ ]( ع ص ) در اصطلاح علم صرف ، خلاف مصغر باشد. ( از کشاف اصطلاحات الفنون ). اسم بزرگ شده. ضد مصغر. ( ناظم الاطباء ). اسمی که تصغیر نشده باشد. و رجوع به مصغر شود.

معنی کلمه مکبر در فرهنگ معین

(مُ کَ بِّ ) [ ع . ] (اِفا. ) تکبیرگوینده در نماز جماعت .

معنی کلمه مکبر در فرهنگ عمید

اذان گوینده در نماز جماعت، تکبیر گوینده.

معنی کلمه مکبر در فرهنگ فارسی

تکبیرگوینده، ا ان گوینده درنمازجماعت
( اسم ) تکبیر گوینده در نماز جماعت اذان گوینده : [ چهار نفر موذن و دو نفر مکبر ] ( از کتیبه وقف نامه مدرسه عالی سپهسالار تهران ) جمع : مکبرین .
در اصطلاح علم صرف خلاف مصغر باشد اسمی که تصغیر نشده باشد .

معنی کلمه مکبر در دانشنامه عمومی

مکبر ( مُکبِر ) از لحاظ لغوی به معنای تکبیرگوینده می باشد و در اصطلاح مقصود تکبیر گوینده در نماز جماعت است. مکبر در واقع به شخصی گفته می شود که در نمازهای جماعت با آوازی بلند تکبیر می گوید تا نمازگزاران از حرکات امام جماعت در نماز مطلع گردند، ( همانند اطلاع از رکوع و سجود ) . همچنین، لغت "تکبیر" در اصطلاح دینی ( از لحاظ لغوی ) به معنای بزرگ شمردن است، بزرگ داشتن خدا، به بزرگی یاد کردن و گفتن "الله اکبر" است.
پیرو مکبر در روایات، اینگونه بنظر می رسد که حدیث مستقیم یا خاصی حول آن ذکر نشده باشد. در مورد مکبری، که در واقع به عمل تکبیر گفتن گفته می شود، برخی از گزارش ها اشاره به این مطلب دارند که از آنچه که در احادیث و کتاب های روایی در مورد «موذن» نقل شده است را می توان در زمینه تکبیر گویی نیز بکار برد، زیرا تکبیرگویی گونه ای از اذان گویی می باشد، با این فرق که اذان خبر کلی از اقامه نماز می باشد اما نقش مکبر، هدایت کردن نمازگزاران است.
همچنین در مواردی اینگونه استدلال می شود که: هنگامی خداوند برای برپایی نماز جماعت اهمیت بسیار فراوانی قائل شده است، بنابراین اگر شخص مکبر سبب برپایی نماز جماعت شود، وی نیز مورد عنایت خدا قرار خواهد گرفت. علاوه بر این، ذکر اذکار موجود در آن ( همانند: «الله اکبر»، سمع االله لمن حمده، بحول الله و قوته اقوم و اقعد ) دارای پاداش مستقلی نیز می باشد.
یک مکبر ( خوب ) می‎بایستی به مسائل مربوط به نماز آگاه باشد و از لحاظ ظاهری صلاحیت لازمه را دارا باشد. همچنین یک مکبر بهتر است که دارای صدایی مناسب باشد، اگرچه ضرورتی ندارد که بالغ باشد.

جملاتی از کاربرد کلمه مکبر

جبل مکبر (جبل مکبر) منطقه‌ای مسکونی در استان قدس است.

ذکر تهلیلی و تکبیر و مکبر شنویم گوش از بانگ نی و بربط و مزمر گیریم

حسن پسربچه بازیگوش و شیطانی است که تمام اهل محل و همکلاسی‌ها از دستش عاصی هستند. او بنا به اتفاقی به مسجد می‌رود و سعی می‌کند مکبر مسجد محل باشد او با تلاش بسیار خود را برای اینکار آماده می‌کند و در رقابت با سایر دوستانش قرار می‌گیرد و در این راه موقعیت‌های طنز فراوانی رخ می‌دهد…