مصباح الارواح

معنی کلمه مصباح الارواح در دانشنامه اسلامی

[ویکی فقه] مصباح الأرواح (کتاب). «مصباح الارواح»، منظومه ای است عرفانی، اثر فارسی عارف شیعی، پیرجمال الدین محمد اردستانی (م ۸۷۹ ق)، متخلص به «جمالی».
در اصل، ناظم کتاب، بیان حقایق احوال مصطفی صلی الله علیه و آله وسلّم را مشتمل بر هفت مثنوی رقم زده است که عبارتند از: «مصباح الارواح»، «احکام المحبین»، «نهایة الحکمة»، «هدایة الحکمة»، «هدایة المعرفة»، «فتح الابواب» و «شرح الواصلین». بعضی از مآخذ، مانند نظم و نثر سعید نفیسی، این هفت قسمت (را) دو قسمت مصباح و شرح الواصلین دانسته اند. این کتاب، از مجموعه های باارزش زبان و ادب و عرفان فارسی است و «مصباح الارواح»، نخستین مثنوی این مجموعه است که به کوشش دکتر میرعابدینی مورد تصحیح قرار گرفته است. موضوع سخن همان طور که از نام مجموعه آشکار است، بیان مقامات حضرت مصطفی صلی الله علیه و آله وسلّم می باشد و هدف مؤلف در شعر و نثر، تعلیم است و اساسا مجموعه بیان حقایق احوال مصطفی صلی الله علیه و آله وسلّم را می توان به عنوان دومین مثنوی تعلیمی بعد از مثنوی مولوی مطرح کرد. مؤلف، این اثر را در ۲۰ صفر ۸۶۸ ق، به پایان رسانده است.
[ویکی نور] مصباح الأرواح، منظومه ای است عرفانی، اثر فارسی عارف شیعی، پیرجمال الدین محمد اردستانی (م 879ق)، متخلص به «جمالی».
در اصل، ناظم کتاب، بیان حقایق احوال مصطفی(ص) را مشتمل بر هفت مثنوی رقم زده است که عبارتند از: «مصباح الأرواح»، «أحکام المحبین»، «نهایة الحکمة»، «هدایة الحکمة»، «هدایة المعرفة»، «فتح الابواب» و «شرح الواصلین».
بعضی از مآخذ، مانند نظم و نثر سعید نفیسی، این هفت قسمت دو قسمت مصباح و شرح الواصلین دانسته اند
این کتاب، از مجموعه های باارزش زبان و ادب و عرفان فارسی است و «مصباح الأرواح»، نخستین مثنوی این مجموعه است که به کوشش دکتر میرعابدینی مورد تصحیح قرار گرفته است.
موضوع سخن همان طور که از نام مجموعه آشکار است، بیان مقامات حضرت مصطفی(ص) می باشد و هدف مؤلف در شعر و نثر، تعلیم است و اساساً مجموعه بیان حقایق احوال مصطفی(ص) را می توان به عنوان دومین مثنوی تعلیمی بعد ازمثنوی مولوی مطرح کرد.
[ویکی فقه] مصباح الارواح (کتاب). «مصباح الارواح»، منظومه ای است عرفانی، اثر فارسی عارف شیعی، پیرجمال الدین محمد اردستانی (م ۸۷۹ ق)، متخلص به «جمالی».
در اصل، ناظم کتاب، بیان حقایق احوال مصطفی صلی الله علیه و آله وسلّم را مشتمل بر هفت مثنوی رقم زده است که عبارتند از: «مصباح الارواح»، «احکام المحبین»، «نهایة الحکمة»، «هدایة الحکمة»، «هدایة المعرفة»، «فتح الابواب» و «شرح الواصلین». بعضی از مآخذ، مانند نظم و نثر سعید نفیسی، این هفت قسمت (را) دو قسمت مصباح و شرح الواصلین دانسته اند. این کتاب، از مجموعه های باارزش زبان و ادب و عرفان فارسی است و «مصباح الارواح»، نخستین مثنوی این مجموعه است که به کوشش دکتر میرعابدینی مورد تصحیح قرار گرفته است. موضوع سخن همان طور که از نام مجموعه آشکار است، بیان مقامات حضرت مصطفی صلی الله علیه و آله وسلّم می باشد و هدف مؤلف در شعر و نثر، تعلیم است و اساسا مجموعه بیان حقایق احوال مصطفی صلی الله علیه و آله وسلّم را می توان به عنوان دومین مثنوی تعلیمی بعد از مثنوی مولوی مطرح کرد. مؤلف، این اثر را در ۲۰ صفر ۸۶۸ ق، به پایان رسانده است.
ساختار کتاب
ناظم در این اثر، شعر و نثر را به هم آمیخته و شیوه آثار تعلیمی خاص مولوی در آن دیده می شود. سبک بیان وی در مثنوی ها چنین است: با آیه یا حدیثی آغاز می کند و به تفسیر تعلیمی آن می پردازد و یا با شعر سخن آغاز می کند و پس از ذکر حکایتی، به نثر می پردازد. «مصباح الارواح»، دارای چهار هزار و چهار صد و پنجاه بیت است و در مجموع به ۲۶ آیه قرآن و قریب به ۲۰ روایت و ۱۱ حکایت پرداخته است. ستون بندی سخنان وی، آیه و حدیث و مسائل عرفانی است. از ویژگی های قلم وی، نرمی و روان بیان کردن مطالب است. وی هر جا آیه ای یا حدیثی می آورد یا به شعر تازی استناد می کند، برای رعایت حال خواننده آن را به فارسی برمی گرداند.
گزارش محتوا
محتوای «مصباح الارواح»، ناظر به دو مسئله بنیادین عرفانی می باشد و آن عبارت است از توحید چیست؟ و موحد کیست؟
← مسئله اول
...

جملاتی از کاربرد کلمه مصباح الارواح

در پاره‌ای از منابع، مثنوی مصباح الارواح را به اوحدالدین منسوب ساخته‌اند که بدیع الزمان فروزانفر با دلایل متقن، ابطال این انتساب را باز نموده‌است. این مثنوی، از شاعری است به نام شمس‌الدین محمد بردسیری که هم‌دوره و هم‌شهری اوحدالدین بوده‌است.