محمد مصدق

وی از پیروان دکتر محمد مصدق است؛ ولی هیچ‌گاه خود را متعلق به گروه یا ارگان خاصی نمی‌داند.

پس از کودتای ۲۸ مرداد ۱۳۳۲ و دستگیری رهبران وفادار به محمد مصدق فعالیت این جبهه متوقف شد. اگرچه بعضی از فعالان آن در نهضت مقاومت ملی به مبارزه با حکومت ادامه دادند.

جلیل بزرگمهر (۱۳۸۶–۱۲۹۱) وکیل و نظامی ایرانی بود. او وکالت محمد مصدق را بر عهده داشت.

در دوران نخست وزیری دکتر محمد مصدق قانونی بتصویب رسید که ۵٪ (پنج در صد) از عواید عوارض شهرداری در اختیار وزارت فرهنگ قرارگیرد.

«در شب ۲۴ مرداد ۳۲ که شایعهٔ کودتای نظامی علیه دولت مصدق فراگیر شده بود، محمد مصدق متوجه شد که سرتیپ ریاحی در انجام وظایف خود کوتاهی می‌کند. از این رو او را احضار کرد و با پرخاش از او نوشته‌ای گرفت که طی آن ریاحی متعهد شده بود، در هر شرایطی از دولت قانونی دفاع و حمایت خواهد کرد…»

در آبان‌ماه ۱۳۲۳ بحران نفتی در ایران پدید آمد، مجلس چهاردهم برقرار شد و محمد مصدق به‌عنوان نماینده اول مردم تهران وارد مجلس شد. مجلس چهاردهم کانون حمله شدید علیه شاه بود. حسین فاطمی با دقت تحرکات درون مجلس را پیگیری می‌کرد و در این میان معتقد بود از میان رجال موجود تنها محمد مصدق و احمد قوام می‌توانند رسالت تاریخی خود را برای حفظ کشور ایفا کنند؛ مصدق را به‌عنوان کسی که بیمی از قدرت و امیدی به زر نداشت و قوام را به‌عنوان چهره‌ای وطن‌پرست که نمی‌تواند منافع ملی را نادیده بگیرد می‌شناخت، ازاین‌رو با همکاری ناصر یمین مردوخی کردستانی و روزنامه «باختر» حامی دولت اول و دوم قوام بود.

در مجلس شورای ملی نیز فراکسیون هشت‌نفری جبههٔ ملی به رهبری محمد مصدق با او از در جنگ برآمدند.

سياب در جوانی به تأثير از مبارزات سياسی جامعه، که جانمايه آن اعتراض به دستگاه استبداد و استعمار بود، مانند بيشتر روشنفکران و هنرمندان همروزگارش به انديشه های چپ گرايش يافت و از سوی حکومت تحت پيگرد قرار گرفت. چند بار به زندان افتاد و سرانجام در سال ۱۹۵۲ در زمان نخست وزيری دکتر محمد مصدق به ايران گريخت و پس از يک اقامت هفتاد روزه در ايران، به کويت و سپس لبنان رفت.

وقتی که سرتیپ ریاحی، همراه با محمد مصدق در برابر محکمهٔ نظامی قرار گرفت، دادستان برای او تقاضای حکم اعدام کرد. در جلسات دادگاه ریاحی می‌کوشید خودش را از اقدامات مصدق مبرّا سازد ولی محمد مصدق همهٔ اقدامات ریاحی را پذیرفت و گفت کلیهٔ اقدامات مزبور به دستور وی انجام گرفته و ریاحی تنها مجری دستورات وی بوده‌است.

حبیب نفیسی پس از روی کار آمدن محمد مصدق به سمت وزیرمختاری ایران به آمریکا رفت و پس از کودتای ۲۸ مرداد ۱۳۳۲ در کابینه سپهبد زاهدی معاون صناعت در وزارت اقتصاد ملی شد. نفیسی پس از بازنشستگی اجازه تأسیس یک دانشگاه فنی را گرفت و به نام مدرسه عالی تکنیکوم نفیسی نامگذاری کرد.