پنیرک. [ پ َ رَ ] ( اِ مرکب ) گیاهی است که در مناطق معتدله روید با گلی سرخ و روشن و در طب بکار است. و شبیه به خطمی با برگهای خرد و همیشه میل به جانب آفتاب دارد و با گردش آفتاب بگردد. در فرهنگ اسدی خطی آقای نخجوانی آمده است : پنیرک گیاهی است ستبر و برگ او گرد هر جا که قرص خورشید میرود از آنسو همی گردد - انتهی. خُبازی. ملوکیّه. نان کلاغ. ورَتاج. آفتاب گردک. خطمی. خوشک. توله. پنیره. و تخم پنیرک را به شیرازی تخم خرو نامند. || و بعض لغت نامه ها که به پنیرک معنی نیلوفر و حرباء داده اند غلط است چون یکی از معانی پنیرک آفتاب گردک است و آفتاب گردک بمعنی حِربا و نیلوفر نیز هست ، این دو معنی را به پنیرک نیز داده اند : ذبولی که خیزد ز داءالثمانین تلافیش مشکل بود از پنیرک.اثیر اخسیکتی.
معنی کلمه پنیرک در فرهنگ معین
(پَ رَ ) (اِمر. ) گیاهی است بیابانی دارای برگ های پهن و گل های سرخ و بنفش ، بلندیش تا ۶٠ سانت می رسد، همراه با گردش آفتاب می چرخد. آفتاب گردک ، ختمی کوچک ، نان فلاخ هم می گویند.
معنی کلمه پنیرک در فرهنگ عمید
گیاهی با برگ های پَهن و چین خورده که همیشه رو به آفتاب دارد و با گردش آفتاب می گردد، نان کلاغ، ورتاج.
معنی کلمه پنیرک در فرهنگ فارسی
آفتاب گردک، نان کلاغ، ورتاج، خطمی کوچک، دبوکی ( اسم ) گیاهی ازتیر. پنیر کیان که پایاست و ارتفاعش ۳٠ تا ۶٠ سانتیمتر و دارای کرکهای درازاست که بحالت خودرو در جنلگلها و اراضی غیر مزروع روییده میشود.
معنی کلمه پنیرک در فرهنگستان زبان و ادب
{Malva} [گیاهان دارویی] سرده ای از پنیرکیان شامل گیاهان یک ساله یا چندسالۀ افراشته یا خیزان با برگ های متناوب یا ساده یا پنجه ای یا لَپ دار و جام گل پنج بخشی و گلبرگ های واژتخم مرغی و ناخنک دار در قاعده به رنگ های قرمز یا زرشکی یا صورتی یا آبی یا سفید و میوۀ...
معنی کلمه پنیرک در دانشنامه آزاد فارسی
رجوع شود به:لاواترا
معنی کلمه پنیرک در ویکی واژه
گیاهی است بیابانی دارای برگهای پهن و گل‌های سرخ و بنفش، بلندیش تا ۶۰ سانت می‌رسد، همراه با گردش آفتاب می‌چرخد. آفتاب گردک، ختمی کوچک، نان فلاخ هم می‌گویند.
جملاتی از کاربرد کلمه پنیرک
اثرات مهم برگ پنیرک مشابه با گل‌های آن است؛ به ویژه جهت درمان تورم قسمت‌های بالای راه‌های تنفسی و گلو، تورم‌های روده‌ای – معدی، مناسب است.
گل‌های پنیرک بیش از ۱۰ درصد موسیلاژ دارند. این موسیلاژ در اثر هیدرولیز، تبدیل به گالاکتوز، آرابینوز، گلوکز، رامنوز و اسید گالاکتورونیک میشود. هم چنین گل‌های پنیرک حاوی مقدار کمی تانن و حدود یک دهم درصد لوکوآنتوسیانین‌ها و ۷ درصد آنتوسیانین‌ها می‌باشد (نسبت به وزن خشک گل).
در بازار ایران، فقط گل پنیرک به صورت خشک شده (بنفش رنگ) وجود دارد که می‌توان طبق روش ذکر شده، از آن استفاده کرد.
قسمت مورد استفادهٔ پنیرک در ایران، گل‌های بنفش رنگ خشک شدهٔ آن می‌باشد. محل رویش گیاه در ایران نواحی البرز، اطراف تهران، شمال ایران، آذربایجان، آستارا، اصفهان، نواحی مرکزی ایران، خراسان، سمنان، بهبهان، جنوب ایران، کرمان، بلوچستان و سایر نقاط می‌باشند.
برگ و ریشه پنیرک اگر به شکل ضماد درآید و روی دمل یا کورک قرار گیرد باعث میشود تا بسیار سریع سر باز کنند.
حسینیه پنیرک مربوط به دوره قاجار است و در یزد، خیابان قیام، مرز بین محله لب خندق و محله سرپلک، حسینیه پنیرک واقع شده و این اثر در تاریخ ۲۷ بهمن ۱۳۸۷ با شمارهٔ ثبت ۲۴۷۴۴ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
در هندوستان از گیاه پنیرک به عنوان داروی لعابدار نرم‌کننده و خنک‌کننده استفاده میشود، ۳۰۰ گرم برگ خشک پنیرک را در یک لیتر آب می‌جوشانند و به عنوان مسکن می‌خورند.
برگ پنیرک به عنوان یکی از گیاهان مؤثر در عوارض سرماخوردگی به ویژه سرفه، در تعداد زیادی از فرمولاسیون‌های سرماخوردگی، مخلوط با گیاهان دیگر وجود دارد.
چون اثرات پنیرک با گل خطمی هم جهت است، می‌توان از مخلوط گل پنیرک و گل خطمی جهت تهیهٔ موسیلاژ مربوط، به ویژه در سرماخوردگی، تسکین سرفه به عنوان خلط‌آور و رفع گرفتگی صدا استفاده کرد.
از نظر طب سنتی گیاه پنیرک را معتدل می‌دانند، اخلاط غلیظ را رقیق و اخلاط خیلی رقیق را معتدل می‌کند. ساییدگی برگ آن برای شکستگی اعضاء مفید است، ترکیب آن با روغن زیتون برای سوختگی و عقرب گزیدگی مفید است، دم کردهٔ ساقه و برگ آن با شکر، گرفتگی صدا را برطرف می‌سازد.