یک دندان

توصیف‌های اولیهٔ کالبدشناس کانادایی دیویدسون بلک در ۱۹۲۱ از یک دندان آسیای زیرین متعلق به گونه‌ای ناشناخته (که بلک او را سیناتوپروس پکنی نامید)، توجه افکار عمومی را جلب کرد.

مشرف اصفهانی مدعی شد که می‌تواند پنج مثنوی به وزن خمسه نظامی و خمسهٔ امیرخسرو دهلوی به نظم درآورَد به‌گونه‌ای که حتی یک بیت آن معنی نداشته باشد. مقرر شد که اگر از عهدهٔ این کار بربیاید، به‌ازای هر بیت، مثقالی سیم ناب دریافت کند، و اگر بیتی معنی داشت، برای هر بیتی یک دندان از او بکَنند و بر مغزش بکوبند. پس از اتمام مثنوی‌ها، به سه بیت او معنی بستند و سه تا از دندان‌هایش را کندند و بر سرش کوفتند و بقیه را به وعده وفا کردند.

قدیمیترین بقایای یافت شده انسان در کرمانشاه در غار وزمه کشف شده است. یک دندان آسیای کوچک مربوط به کودکی حدوداً هشت ساله در این غار یافت شده که هم اکنون در موزه ملی ایران به نمایش در آمده است. پژوهش‌گران اخیراً این نمونه را از طریق پرتو ایکس بُرش‌نگاری کردند و از طریق تصویربرداری سه بعدی مینا و عاج دندان مشخص کردند که دندان دارای ویژگی‌های دندان[۱] نئاندرتال است. به این ترتیب دندان وزمه اولین مدرک قطعی از وجود انسان نئاندرتال در ایران است. این دندان انسان بیش از چهل هزار سال قدمت دارد.

در بنی اسرائیل زاهدی بود هفتاد سال در صومعه نشسته، و خدای را عبادت کرده، بعد از هفتاد سال به پیغامبر آن روزگار وحی آمد که زاهد را گوی نیکو روزگار بسر آوردی و عمر گذاشتی در عبادت من، وعده دادم ترا که بفضل و رحمت خویش بیامرزم ترا. زاهد گفت: مرا بفضل خویش ببهشت میرساند، پس آن هفتاد ساله عبادت من کجا وادید آید، و از آن چه آید؟ ربّ العزّة همان ساعت بر یک دندان وی دردی عظیم نهاد که از آن بفریاد آمد بر پیغامبر شد و زاری کرد و شفا خواست، وحی آمد به پیغامبر که زاهد را گوی عبادت هفتاد ساله خواهم، تا ترا شفا دهم، زاهد گفت: رضا دادم و نقدی شفا خواهم فردا تو دانی خواه بدوزخ فرست خواه ببهشت، فرمان آمد از جبار کاینات که آن عبادت تو جمله در مقابل آن یک درد دندان افتاد چه ماند اینجا مگر فضل و رحمت من، فَبِذلِکَ فَلْیَفْرَحُوا هُوَ خَیْرٌ مِمَّا یَجْمَعُونَ تؤملون من الثواب علی الافعال.

سیکلیدها یک ویژگی مشترک دارند، تبدیل دندان‌های حلقوی پایینی به یک دندان یک پارچه. مجموعه‌ای از ماهیچه‌ها به این ماهی‌ها اجازه می‌دهد تا از دندان‌های حلقوی بالا و پایین خود به عنوان فک دوم برای ریز کردن غذا استفاده کنند. به این سبب سیکلیدها توانایی خوردن و هضم کردن غذاهای بسیار متنوعی را دارند. برخی می‌پندارند که به همین علّت است که گونه‌های مختلفی از سیکلیدها وجود دارد. سیکلیدها از لحاظ شکل بدن بسیار متفاوت هستند، از بدن‌های از پهلو فشرده شده و لوح مانند مانند دیسکاس، تا مثلثی مانند فرشته‌ماهی و بدن‌های کشیده و استوانه‌ای مانند سیکلید پایک.

پس دندان خود بنمود، یک دندان در دهان نداشت. گفت من او را به صورت نادیده موافقت کردم که موافقت از دین است.

گران‌جانی که گفتی جان نبودش به دندانی که یک دندان نبودش

سایمون هاتستون از گاردین آنلیمیتد از معدود کسانی است که شخصاً با بنکسی مصاحبه کرده‌است. او ظاهر بنکسی را ترکیبی از جیمی نیل و مایک اسکینر -رپر انگلیسی- توصیف می‌کند؛ مرد ۲۸ ساله‌ای با شلوار جین که یک دندان نقره، زنجیر و یک گوشواره نقره داشت. در همین مقاله بنکسی گفته بود که والدینش فکر می‌کنند او نقاش و دکوراتور است.

حین تور کوپر (۱۹۷۳–۷۴)، رندی به عنوان یک دندان پزشک و جلاد در صحنه نمایش نقش ایفا می‌کرد. و صحنه‌های متعددی را طراحی کرد و ساخت. از جمله ماشین گردن زنی.\ مدت کوتاهی پس از آن، در فوریهٔ ۱۹۷۵، رندی از یک ژاکت مخصوص دیوانگان، در حالی در بالای آبشار نیاگارا در زمستان معلق بود خود را آزاد کرد. این رویداد از طریق برنامهٔ تلویزیونی «جهان نوابغ» پخش می‌شد.

ادنتوژنیک از جمله ضایعات شایع تخریب‌کننده استخوان در ناحیه سر و گردن محسوب می‌شوند که پاتوژنز آن‌ها دقیقاً مشخص نیست. کیست دنتیژروس (فولیکولر)، شایع‌ترین کیست تکاملی دندان‌زاد است که از جدا شدن فولیکول دندانی اطراف تاج یک دندان رویش نیافته به وجود می‌آید.

بو جعفر ترکان گوید با درویشان نشستمی، روزی مرا دیناری فتوح بود خواستم که بدیشان دهم، با خویشتن گفتم مگر مرا بکار آید درد دندانم برخاست یک دندان بکندم دیگری بدرد آمد آن نیز بکندم. هاتفی آواز داد اگر آن دینار به درویشان ندهی اندر دهان تو یک دندان نماند و این اندر باب کرامت تمام تر است از آنکه بسیار دینار فتوح بود به نقض عادت.

بقایای نئاندرتال تاکنون در پناهگاه صخره‌ای باوه یوان، غار شکارچیان بیستون و غار وزمه در زاگرس کشف شده است. در غار شکارچیان در بیستون نزدیک کرمانشاه بخشی از استخوان ساعد یافت شده که ویژه انسان‌های نئاندرتال است. در غار وزمه در نزدیکی شهر اسلام‌آباد غرب یک دندان آسیاب کوچک مربوط به کودک نئاندرتال نزدیک به هشت ساله همراه با سنگواره گوشتخوارانی مانند شیر، پلنگ، کفتار خال‌دار و گونه‌های گیاه‌خوار یافت شده است. ابزارهای سنگی ساخته شده توسط این انسان‌ها در دو موزه موزه پارینه‌سنگی زاگرس و موزه ملی ایران به نمایش گذاشته شده‌اند.