معنی کلمه کلام امامیه در دانشنامه اسلامی
کلام شیعی، در دورۀ حضور امامان صبغۀ عقلی-نقلی داشت. پس از آن نص گرایی، عقل گرایی و خردگرایی فلسفی رویکردهای متکلمان شیعی در مباحث کلامی بوده است. که این خود سیر تحول کلام شیعی را از آغاز دوره غیبت کبری نشان می دهد. شیخ صدوق، شیخ مفید و خواجه نصیر الدین طوسی به ترتیب از بنیانگذارن و شخصیت های برجستۀ نص گرایی، عقل گرایی وخردگرایی فلسفی بوده اند.
کلام امامیه، از نظر تاریخی نخستین مذاهب کلامی اسلام به شمار می رود. مباحث آن بلافاصله پس از رحلت پیامبر آغاز و در عصر خلفا گسترش یافت و در قرن های بعد تدوین و تبیین شد. در قرن پنجم با ظهور شیخ مفید ساختارمند گردید. در قرن هفتم خواجه نصیرالدین طوسی با روشی نو آن را متحول کرد. از قرن هشتم تا چهاردهم با شرح و تلخیص بیشتر آثار کلامی دوره رکود خود را تجربه کرد و با ظهور سیدجمال اسدآبادی مرحله اصلاح گری و پویایی آن آغاز شد.