کتابت حدیث

معنی کلمه کتابت حدیث در دانشنامه اسلامی

[ویکی فقه] آنچه نزد عالمان سده های پیشین شهرت داشت، مکتوب نشدن حدیث تا آغاز قرن دوم بود. این گزارش ها برای خاورشناسان و برخی پژوهش گران مسلمان زمینه یا دست مایه ای شد تا ادعا کنند که سنت تا آغازین دهه های قرن دوم تدوین نیافت. این باور لوازمی داشت که پذیرفتن آن ها دشوار بود و مهم ترین آن ها بی اعتباری میراث بر جای مانده با عنوان «سنّت» بود، هر چند این سخن ناظر به احادیثی بود که از طرق روایی اهل سنت گزارش شده است. این موضع و رأی ، عالمانی را برانگیخت تا با استناد بر نصوص کهن و منابع و سرچشمه های دیگر، کتابت حدیث در روزگار رسول اللّه صلی اللّه علیه وآله و صحابیان و پس از آن را اثبات ، و منع خلفای پس از پیامبر از روایت و کتابت حدیث را، به گونه ای توجیه کنند.
در برابر دیدگاه منتقدان حدیث ، جریان فکری نیرومندی مدعی شد که سنت در زمان پیامبر نگاشته می شده است.
این جریان، آشکارا نقل های دالّ بر منع از کتابت حدیث را یا از اساس نااستوار و مجعول شمرد یا چون آن روایات در معارضه با احادیثی قرار داشتند که به لحاظ سند و محتوا از احادیث منع استوارتر بودند و از صحاح تلقی می شدند، از دایره حجیت بیرون دانست.
کتب معاصر درباره کتابت حدیث
مهم ترین کتاب های راجع به روایت و کتابت و تدوین حدیث در دوره معاصر عبارت اند از:
← تدوین الحدیث کیلانی
پیشتر گفته شد که کوشش های عالمان در دوران معاصر، بیش از همه معطوف بود به آنچه خاورشناسان و برخی نویسندگان مسلمان ، با تکیه بر برخی نقل ها، مطرح می کردند و نشر و تدوین حدیث و به ویژه تدوین را متأخر از قرن اول می پنداشتند.
از این رو، کسانی کوشیدند با جستجو در منابع و مصادر فرهنگ اسلامی ، آثار تدوین یافته در قرن اول را شناسایی و معرفی کنند.
← صحائف الصحابة
...

جملاتی از کاربرد کلمه کتابت حدیث

تاریخ تدوین حدیث به موضوع سِیر تدوین احادیث محمد، پیامبر اسلام، — که به نام سنّت شناخته می‌شود — می‌پردازد. این احادیث به‌صورت «قول»، «فعل» یا «تقریر» از جانب پیامبر صادر شده‌است. برخلاف کتابت قرآن — که از روز اول وحی انجام گرفت — تدوین حدیث با تأخیر صورت گرفت. هرچند نگرش به تدوین حدیث میان اهل سنت و شیعه متفاوت بود. شیعه از آغاز به کتابت حدیث توجه، و با توجه به وجود امامان شیعه تا اواسط سدهٔ سوم هجری، بر آن اهتمام داشته و مجموعه‌هایی را نیز تدوین کرده و از این نظر ضعفی ندارد.
جریان حاکم تنها به منع از کتابت حدیث بسنده نکرد؛و شروع به زندانی کردن ناقلان حدیث کرد .