معنی کلمه یتیم نوازی در دانشنامه اسلامی
«یتیم» در اصل به معنای تنها و منفرد است و از یَتَمَ، یَتْیَمُ، یُتماً و یَتماً می باشد و در افراد انسان به انقطاع و جدایی کودک از پدر یا از دست دادن او ـ قبل از سن بلوغ ـ اطلاق می شود. مرد بی پدر.
کودک بی پدر. از آدمیان آنکه پدر از دست داده باشد و به حد مردان نرسیده باشد. از آدمی آنکه پدر ندارد. طفل بی پدر و گاهی به معنی بی مادر باشد و طفلی که مادر و پدر ندارد، یتیم الطرفین گویند. بی پدر. کَل. در اصطلاح مفسران نیز دارای معنای ویژه ای است؛ چنان که مرحوم علامه طباطبایی رحمه الله می گوید: «یتیم به کسی گفته می شود که پدرش را از دست داده و این واژه برای شخصی که مادرش مرده، بکار نمی رود. برخی معتقدند که در میان افراد انسان یتیم کسی است که پدرش مرده و در حیوانات به کسی که مادرش را از دست داده اطلاق می گردد».
محمدطاهر بن عاشور در معنای یتیم می نویسد: «از نظر عرب ها، کودکی که تنها مانده و پدرش را که حامی و دفاع کننده و نفقه دهنده او بوده، از دست داده یتیم است و این مطلب درباره مادر صدق نمی کند زیرا با از دست دادن او بی سرپرست نمی ماند».
قال الله تعالی: «ألم یَجِدکَ یتیماً فأوی و وجدکَ ظالاً فَهَدی و وجدکَ عائلاً فأغنی فأما الیتیمَ فلا تَقهَر و أما السائل فلا تَنهَر و أما بِنعمهِ ربک فحدث»؛ خداوند متعال میفرماید: «آیا او تو را یتیمی نیافت و پناه داد؟ و تو را گمشده یافت و هدایت کرد؟ و تو را فقیر یافت و بی نیاز نمود؟ حال که چنین است یتیم را تحقیر مکن و سؤال کننده را از خود مران و نعمت های پروردگارت را بازگو کن».
کلمه یتیم در این آیه دو معنا دارد:
با این معنی، ترجمه آیه به صورت زیر می شود: