نجف

یافت ره در روضه آن کو در ره شاه نجف کرد پای او ز سیر کوه و هامون آبله

موسی نجفی موضع فضل‌الله نوری را «مشروطه مشروعه» عنوان می‌کند و مخالفت او را نه با مجلس و مشروطه، بلکه با «روند غربی شدن مشروطه» می‌داند. به گفته نجفی «همان زمان هم جبهه استبداد با مجلس درگیر بود، لذا اینطور وانمود شد که جبهه مشروعه‌خواهان و مستبدان چون یک دافعه مشترک داشتند، یکی هستند.» به عقیده وی، تفاوت این جریان با علمای مشروطه‌خواه نجف این بود که اینها استعمار و تهاجم فرهنگی غرب را مهم‌ترین خطر تلقی می‌کردند، ولی علمای نجف استبداد را خطر شماره یک می‌دیدند.

ترا شوق نجف فیّاض اگر در خاک غلتاند عجب نبود فلک را هم همین کامست در گشتن

چون کاروان حاج، خروشان و کف زنان آمد به خاکبوس نجف آب خوشگوار

وفات ملاصدرا در شهر بصره واقع شد ولی بنابر سنت شیعیان او را به شهر نجف بردند و بنابر گفته نوه وی، علم‌الهدی، او را در سمت چپ صحن حرم علی بن ابی‌طالب دفن نمودند.

از هول حشر ایمن و آسوده خوش بخواب خاک نجف شد است چو دارالامان تو

یاد از نجف کن اندک، خاطر بیار یک یک آن هیکل چو «اردک» و آن رنگ زعفرانی

پس چرا بیرون نیاوردی سر از خاک نجف تا ببیند حال زینب چشم خون پالای تو

عالمی گر رو به درگاه نجف دارد چه سود جان عالم راست یعنی جسم پاکت را مقام

ای صبا سوی خراسان از نجف می کن گذار بوسه زن بر خاک آن سامان به عجز و اِنکسار

نامه امید گاهی آقا و فرزندی اسمعیل را پاسخ نگاری کردم و راز شماری، بازگشت تو خطر را اگر همچنان درنگ است و باره پی سپر لنگ، زود روانه ساز و خود نیز از پی پروپوی از بال کبوتر و پای آهوستان تا هر چهار برادر یکجا فراهم نشوید و از در یکتائی با هم نباشید، جان در تن و در سینه دل آرام نگیرد. شاهزاده راستان آزاده راستین سرکار فلانی به درودی شاهانه تو خطر را سرافراز می فرمایند، و همچنین گرامی سرور مهربان ستایشی دوستانه می گوید و پوزش اندیش جداگانه نگارش نیز هست. میرزا نجف درودی درد پرداز و ستایشی مهر آغاز می سرایند.

اصالتا بنی صدر اهل بیجار گروس می باشد.[۱] او فرزند سید صالح بنی‌صدر معروف به مجدالعلماء بود همچنین او پدر ابوالحسن بنی‌صدر اولین رئیس‌جمهور ایران بود. پس از تحصیلات مقدماتی و سطوح در تهران برای مدارج عالی راهی نجف شد. وی پس از بازگشت از نجف در همدان ساکن شد و منزل او محل رفت‌وآمد مردم شهر شد. رابطه دوستی با روح‌الله خمینی داشت و همچنین از مخالفان حکومت پهلوی بود بطوریکه هنگامی که قرآن‌هایی با جلد محمدرضا شاه به روحانیون داده شد وی از دریافت آن قرآن امتناع ورزید. و در مرداد ماه ۱۳۸۸ مجموعه آثار وی در پایگاه داده نسخ خطی قرار داده شد.

در نجف باخبر از حال تو بابای تو نیست خیز کاین جای تو نیست