همگن سازی

همگن سازی

معنی کلمه همگن سازی در فرهنگستان زبان و ادب

{homogenization} [شیمی، علوم و فنّاوری غذا] یکنواخت کردن بافت و ترکیبات مواد

معنی کلمه همگن سازی در دانشنامه عمومی

همگن سازی یا هُموژِنیزاسیون به معنی همگن و هُمُوژِنیزه نمودن ذرات درون یک مخلوط شیمیایی است.
همگن سازی، آمیختن شدید برای یکدست نمودن ذرات در دو ماده مرتبط به هم یا گروهی از مواد مربوط به هم برای ایجاد یک فرم ثابت از وجه های مختلف نامحلول ( گاهی به کمک افزودن سورفکتانت ها ) برای به دست آوردن سوسپانسیون یا امولسیون است. همگن کردن فرایندی برای دستیابی به یکنواختی اندازه ذرات یک محصول است. همگن سازی شامل حوزه بسیار وسیعی از کاربردها و روش ها به معنای انجام یک یا چند مورد باشد: ترکیب کردن، مخلوط کردن، هم زدن، امولسیونی سازی، پخش کردن، تکان دادن و غیره. همگن بودن مفهومی مرتبط با یکنواختی ماده است. یک ماده همگن در ترکیب یا ویژگی های فیزیکی یکنواخت است. هرچند یک ماده ممکن است در مقیاس بزرگتر همگن باشد در حالیکه در مقیاس کوچکتر در داخل همان ماده ناهمگن است. بیشترین استفاده از انواع همگن سازها در صنایع غذایی، صنایع شیمیایی و دارویی است. یکی از کاربردهای مهم همگن سازی در فراورده های لبنی، همگن سازی شیر است.
در سال ۱۸۹۹، گولان[ الف] دستگاه همگن ساز خود را شامل یک پمپ پیستونی ثبت اختراع کرد که در آن ماده از طریق یک یا چند لوله مویین تحت فشار قرار می گرفت. او این ماشین را در نمایشگاه بین المللی پاریس ۱۹۰۰ به نمایش گذاشت. بر اساس منابع و نشریات آن زمان، کلمه همگن سازی اولین بار برای توصیف فرایند همگن کردن شیر با دستگاه اختراع شده توسط گولان، استفاده شد.
در روش تحت فشار که به طور معمول در نمونه های مایع استفاده می شود، تجهیزات خاصی به کار می رود. عمده کاربرد این روش در صنایع غذایی، لبنی، دارویی، شیمیایی و بیوتکنولوژی است. در این روش به وسیله پیستون های رفت و برگشتی، نمونه ها پشت یک شیر فشار قوی که در آن برای عبور ذرات، فاصله قابل تنظیمی وجود دارد، فشرده می شوند. ذراتی که از این محل عبور می کنند، به واسطه اختلاف فشاری که بین دو طرف شیر وجود دارد، دچار یک تلاطم ( توربولانس ) شده و در اثر برخورد با سرعت بالا با یکدیگر باعث خرد شدن ذرات می شوند. هدف از چنین عملی، تولید کامپوزیت های همگن، امولسیونی یا ذرات ریز آسیاب شده است. مطمئن باشید که خروجی این روش تغییری در مشخصات مواد از قبیل رنگ، مقادیر طبیعی، قابلیت حلالی و پایداری پدید نخواهد آورد.
این دستگاه جهت میکس و همگن کردن مواد طراحی شده که با پراکندن ذرات جامد در مایع، تشکیل امولسیون، سوسپانسیون یا محلول کامل ایجاد می نماید. به همین علت دارای طیف وسیع کاربرد در صنایع داروسازی، غذایی، بهداشتی، شیمیایی و نساجی جهت ساخت محلول ها، روکش های مواد، ساخت رنگ و فراورده های خوراکی است. دستگاه همگن ساز مکانیکی از یک مجموعه روتور استاتور و پره تشکیل شده که حرکت چنگک ها با سرعت زیاد باعث له کردن و فشردن و شکستن ذرات درهم می شود که این امر قابلیت همگن کردن مواد غلیظ و سوپر ویسکوز تا ( cps 50000 ) را در مدت زمان بسیار کم فراهم می نماید.

جملاتی از کاربرد کلمه همگن سازی

از آنجا که همگن سازی محلول‌های ویسکوز، ترکیبات نانو، محلول‌های پلیمری و ... توسط همزن‌های مکانیکی به سختی صورت می‌گیرد یا محدودیت فنی وجود دارد، استفاده از هموژنایزر اولتراسونیک سبب تهیه محلول‌های کاملاً یکنواختی از موارد فوق می‌شود. در واقع با استفاده از قابلیت‌های امواج فراصوت می‌توان ذرات مایع یا جامد سخت یا نرم را به‌طور مناسب همگن نمود.