نبرد جمل

معنی کلمه نبرد جمل در دانشنامه اسلامی

[ویکی نور] نبرد جمل (ابهام زدایی). به یکی از کتابهای زیر اشاره دارد:
[ویکی فقه] نبرد جمل (ترجمه الجمل مفید). نبرد جمل ترجمه کتاب الجمل و النصره لسید العتره فی حرب البصره شیخ مفید است.
الجمل اثر شیخ مفید ۴۱۳ ق است که توسط آقای محمود مهدوی دامغانی در دوران معاصر به فارسی ترجمه شده است. از آنجا که مطالب و توضیحات نویسندگان مقدمه نسخه اصلی کافی، به نظر نمی رسید و لازم بود، مطالب دیگری هم بر آن افزوده شود، ضمن استفاده از آن مقدمه، از ترجمه آن خودداری شده است. پاورقی های مفیدی که مصححان زده بودند، همه توسط آقای دامغانی ترجمه شده؛ ولی چون در مواردی مدارک مورد استفاده ایشان چاپ بهتری شده بود؛ (مانند شرح نهج البلاغه ابن ابی الحدید) سعی شده تا ارجاعات به چاپ تازه آن منابع و مدارک داده شود. توضیحات مختصری که از طرف خود مترجم درباره اعلام تاریخی و جغرافیایی و احیانا مآخذ اشعار عربی داده شده است، با اضافه «م» مشخص شده است. در مورد برخی از منابع عربی که به فارسی ترجمه و منتشر شده است، برای اینکه خوانندگان ارجمندی که امکان استفاده از زبان عربی را ندارند، بهتر بتوانند استفاده کنند، به ترجمه ارجاع داده شده است؛ نظیر تاریخ طبری ترجمه مرحوم ابو القاسم پاینده، و اخبار الطوال ترجمه این بنده، و غیره... منابع مقاله متن و مقدمه کتاب
[ویکی نور] نبرد جمل (ترجمه وقعه الجمل). نبرد جمل (ترجمه وقعة الجمل) ترجمه کتاب وقعه الجمل اثر سید ضامن بن شد قم بن زین العابدین علی بن بدرالدین حسن نقیب است که نسب او با 27 نسل به امام زین العابدین علیه السّلام می رسد و چند تن از اجداد او نقیبان علویان در مدینه منوّره بودند، این کتاب توسط آقای شانه چی به فارس ترجمه شده است.
کتاب حاضر گر چه به لحاظ تاریخ نگارش چندان قدیمی نمی نماید، از آن دسته آثار تاریخی اسلامی به شمار می رود که بنا به دلایلی در موضوع خود حایز اهمیّت است. نخست این که از معدود کتاب هایی است که در این زمینه- تاریخ جنگ جمل- نوشته شد و از خطر نابودی رسته است و دیگر این که علیرغم اختصار و حجم کم، در بردارنده نکاتی سودمند و حقایقی روشنگر است که خواننده را در شناخت هر چه بهتر این واقعه و دوره تاریخی که در آن واقع شده، یاری می دهد.
به نظر می رسد که مؤلف قصد نداشته تاریخ واقعه جمل را با همه جزئیاتش بنگارد، بلکه مقصود او فقط اشاره به قضایای مهم و حساسی بوده که توجه به آن ها، علل و عوامل پدید آمدن این واقعه اسفناک و انگیزه های بر پا دارندگان آن را آشکار می سازد. واقعه ای که پیامدهای ناهنجار و دستاوردهای شوم آن حکومت نو پای خلیفه رسول خدا صلّی اللّه علیه و آله و سلم را به چنان تنشی دچار کرد که به ناچار دوران کوتاه باز مانده را هم به ستیز با فرزندان نامشروع جمل سپری ساخت. از این رو مشاهده می کنیم که مؤلف اخباری را به صورت گزینشی نقل کرده است که گاه به جهت زمانی قرابتی با هم ندارند.
این کتاب در عین اختصار و کوچکی از کتاب های مفیدی- و معدود کتاب های باز مانده ای- است که درباره جنگ جمل نوشته شده است. شکی نیست که حادثه جمل از مهم ترین وقایع تاریخ صدر اسلام است و روشنگر بسیاری از مسائل و مشکلات پدید آمده در این دوره که زائیده تجمع سقیفه بنی ساعده بودند. واقعه جمل چهره حقیقی کسانی را که تحت عنوان صحابی رسول خدا صلی اللّه علیه و آله و سلم وجاهت و قداستی کسب کرده بودند و بدین جهت مقام و منزلتی برای خود قایل بودند، نشان داد و ماهیت درونی ایشان را آشکار ساخت. و نیز از دسیسه های منافقان و حزب قریش که هیچ گاه به دعوت رسول خدا صلی اللّه علیه و آله و سلم ایمان راستین نیاوردند و همواره در صدد تهی ساختن کینه های خویش نسبت به پیامبر و خاندانش بودند- چنانکه رسول خدا صلی اللّه علیه و آله و سلم به آن هشدار داده بود- پرده برداشت و نیت های پلیدشان را روشن نمود. و همین طور شخصیت واقعی صاحب جمل را که تحت نام امّ المؤمنین و محبوبه رسول خدا قداست و حرمتی دروغین برای خود فراهم ساخته بود، و نیز پیامدهای اسف بار عملکرد او در این واقعه را که بی شک سهم بسزایی در انحراف مسیر تاریخ اسلام داشت، نمایان ساخت.
ترجمه حاضر ترجمه ای ساده و روان که تمامی این کتاب را در بر گرفته و در یک جلد گنجانده شده است.
مطالعه کتاب نبرد جمل (ترجمه وقعة الجمل) در پایگاه کتابخانه دیجیتال نور
[ویکی فقه] نبرد جمل (کتاب). نبرد جمل ترجمه کتاب وقعه الجمل اثر سید ضامن بن شد قم بن زین العابدین علی بن بدرالدین حسن نقیب است که نسب او با ۲۷ نسل به امام زین العابدین علیه السّلام می رسد و چند تن از اجداد او نقیبان علویان در مدینه منوره بودند، این کتاب توسط آقای شانه چی به فارس ترجمه شده است.
کتاب حاضر گر چه به لحاظ تاریخ نگارش چندان قدیمی نمی نماید، از آن دسته آثار تاریخی اسلامی به شمار می رود که بنا به دلایلی در موضوع خود حایز اهمیت است. نخست این که از معدود کتاب هایی است که در این زمینه- تاریخ جنگ جمل - نوشته شد و از خطر نابودی رسته است و دیگر این که علیرغم اختصار و حجم کم، در بردارنده نکاتی سودمند و حقایقی روشنگر است که خواننده را در شناخت هر چه بهتر این واقعه و دوره تاریخی که در آن واقع شده، یاری می دهد. به نظر می رسد که مؤلف قصد نداشته تاریخ واقعه جمل را با همه جزئیاتش بنگارد، بلکه مقصود او فقط اشاره به قضایای مهم و حساسی بوده که توجه به آن ها، علل و عوامل پدید آمدن این واقعه اسفناک و انگیزه های بر پا دارندگان آن را آشکار می سازد. واقعه ای که پیامدهای ناهنجار و دستاوردهای شوم آن حکومت نو پای خلیفه رسول خدا صلی الله علیه و آله وسلّم را به چنان تنشی دچار کرد که به ناچار دوران کوتاه باز مانده را هم به ستیز با فرزندان نامشروع جمل سپری ساخت. از این رو مشاهده می کنیم که مؤلف اخباری را به صورت گزینشی نقل کرده است که گاه به جهت زمانی قرابتی با هم ندارند.
اهمیت تاریخ جنگ جمل
این کتاب در عین اختصار و کوچکی از کتاب های مفیدی- و معدود کتاب های باز مانده ای- است که درباره جنگ جمل نوشته شده است. شکی نیست که حادثه جمل از مهم ترین وقایع تاریخ صدر اسلام است و روشنگر بسیاری از مسائل و مشکلات پدید آمده در این دوره که زائیده تجمع سقیفه بنی ساعده بودند. واقعه جمل چهره حقیقی کسانی را که تحت عنوان صحابی رسول خدا صلی الله علیه و آله وسلّم وجاهت و قداستی کسب کرده بودند و بدین جهت مقام و منزلتی برای خود قایل بودند، نشان داد و ماهیت درونی ایشان را آشکار ساخت. و نیز از دسیسه های منافقان و حزب قریش که هیچ گاه به دعوت رسول خدا صلی الله علیه و آله وسلّم ایمان راستین نیاوردند و همواره در صدد تهی ساختن کینه های خویش نسبت به پیامبر و خاندانش بودند- چنانکه رسول خدا صلی الله علیه و آله وسلّم به آن هشدار داده بود- پرده برداشت و نیت های پلیدشان را روشن نمود. و همین طور شخصیت واقعی صاحب جمل را که تحت نام ام المؤمنین و محبوبه رسول خدا قداست و حرمتی دروغین برای خود فراهم ساخته بود، و نیز پیامدهای اسف بار عملکرد او در این واقعه را که بی شک سهم بسزایی در انحراف مسیر تاریخ اسلام داشت، نمایان ساخت. ترجمه حاضر ترجمه ای ساده و روان که تمامی این کتاب را در بر گرفته و در یک جلد گنجانده شده است.

جملاتی از کاربرد کلمه نبرد جمل

ال‍ج‍م‍ل و ال‍ن‍ص‍ره ل‍س‍ی‍د ال‍ع‍ت‍ره ف‍ی ح‍رب ال‍ب‍ص‍ره‌ یا ال‍ج‍م‍ل، ال‍ن‍ص‍ره ف‍ی ح‍رب ال‍ب‍ص‍ره‌ یا ال‍ج‍م‍ل‌ (فارسی: جمل و پیروزی در جنگ بصره) یکی از کتاب‌های تاریخی-کلامی شیخ مفید است که دربارهٔ نبرد جمل و آرای گوناگون کلامی و حوادث این جنگ نگاشته شده‌است.
فتنه اول نخستین تجربهٔ جنگ میان گروه‌های مسلمان بود. سیرهٔ حکومتی علی در جنگ میان حاکم و شورشیان مسلمان از مبانی تدوین احکام مواجهه با شورشیان درون جامعهٔ اسلامی و تدوین «احکام بغات» بوده‌است، که در پاسخ به خلفای عباسی، بخصوص هارون الرشید، تدوین شده‌است. علی در نبرد جمل حکم کرد که زخمیان و اسیران نباید کشته شوند. با آنان که سلاح می‌اندازند نباید جنگیده شود و آنان که از میدان نبرد می‌گریزند، نباید تعقیب شوند. فقط سلاح‌ها و مرکب‌های جنگی غنیمت گرفته شود. همچنین پس از نبرد دستور داد هیچ زندانی جنگی، زن یا کودکی نباید به بردگی گرفته شود و اموال کشتگان سپاه دشمن به وراث قانونی‌شان برسد.