کارل مارکس
معنی کلمه کارل مارکس در دانشنامه عمومی
معنی کلمه کارل مارکس در دانشنامه اسلامی
مارکس، به تاریخ پنجم مه ۱۸۱۸ در شهر ترو آلمان چشم به جهان گشود، وی در دبیرستان، دانش آموز برجسته ای بود. در سال ۱۸۳۵ در رشته ی حقوق دانشگاه بن پذیرفته شد. او کار خود را با تدریس فلسفه در بن آغاز کرد؛ چرا که به رشته حقوق علاقه نداشت و از همان جا بود که معلومات عمیقی درباره عقاید فلاسفه و من جمله هگل (صاحب نظر طراز اول عصر خود)، کسب کرد. مارکس در سال ۱۸۴۱ در سن بیست و چهار سالگی به دریافت درجه ی دکترای فلسفه از دانشگاه جنیا نایل گردید. رساله ی دکترای مارکس به عنوان نخستین کار علمی اش اولین مرحله ی تبلور فکری او را برای ایجاد یک مسلک جدید برای طبقه ی کارگر نشان می دهد. مارکس سپس به فعالیت های سیاسی سرگرم شد و به اداره روزنامه ای پرداخت که بعد از اندک مدتی توقیف شد. پس از آن به پاریس رفت و در سال ۱۸۴۳ در آن شهر مستقر شد. در این شهر بود که با پرودن و فردریک انگلس آشنا شد و با شخص اخیر دوستی صمیمانه ای یافت. در سال ۱۸۴۵ از فرانسه اخراج شد و به بروکسل رفت. در این شهر، به یاری انگلس "بیانیه حزب کمونیست" را نوشت و در کتاب دیگری به نام "فقر فلسفه" عقاید پرودن را به باد انتقاد گرفت. در سال های مذکور مارکس با همکاری انگلس دو کتاب دیگر به نام های "خانواده مقدس" و "ایدئولوژی" را نوشت. مارکس سپس به کشور خود رفت و به سبب مشارکت در انقلاب ۱۸۴۸ از آن جا نیز تبعید شد و سرانجام در شهر لندن اقامت گزید. مارکس اوضاع اقتصادی بسیار بدی داشت ولی با این حال، به تحلیل کامل اقتصادی نظام سرمایه داری پرداخت. این تحلیل، تحت عنوان "سرمایه"، مهمترین اثر مارکس را تشکیل می دهد؛ که جلد اول آن در سال ۱۸۶۷ به چاپ رسید و دو جلد دیگر پس از مرگش (۱۸۸۳) به وسیله انگلس منتشر شد. عجیب اینکه مارکس کتاب سرمایه را در بزرگترین پایتخت سرمایه داری جهان، در انتقاد شدید از رژیم سرمایه داری نوشت. البته از نظر مارکس، پیشرفت تکنولوژی مورد توجه جهان سرمایه داری، بهبود سطح زندگی، ایجاد تحوّلاتی در متمدن ساختن جوامع ابتدایی، ارائه خدمات مدرن شهری، حمایت از روستائیان برای بهبود زندگی، تامین حداقل رفاه و... از عناصر مثبت نظام سرمایه داری است.
نظرات فلسفی و اجتماعی مارکس
الف) فلسفه مادی؛ برمبنای این فلسفه، اساس و جوهر کلیه واقعیات مادی، روحی و روانی، "مادّه" است. محتوای فکری یک جامعه (مانند فرهنگ، مذهب، حقوق، علم و هنر به عنوان روبنا)، تنها، انعکاسی از ماده است. ماده به عنوان زیربنا تعیین کننده شرایط روبناست.ب) فلسفه مادی تاریخ؛ ابزار مادی تولید، تعیین کننده مراحل حیات اجتماعی، سیاسی و فکری است. تکامل تدریجی ابزار تولید، موجب ایجاد تضاد آن با مناسبات تولیدی یا رابطه مالکیت می شود. این تضاد به مرور زمان، شدت می یابد. براساس همین نظریه، کلیه جوامع بشری، متناسب با مراحل پیشرفت ابزار مادی تولید، ناگزیر مراحل پنج گانه نظام ها، کمون های اولیه، برده داری، فئودالیته، سرمایه داری و سوسیالیستی را به ترتیب طی می کنند. به اعتقاد او، نظام سوسیالیستی، مرحله ای موقت و گذرا برای استقرار نظام اقتصاد کمونیستی است.ج) نظریه مبارزه طبقاتی؛ کلیه شرایط موجود اجتماعی، اقتصادی و فکری یک ملّت، چیزی جز نتیجه ی مبارزه ی طبقاتی نیست. به این معنی که فلسفه مادّی تاریخ، عامل ایجاد و تشدید تضادّ طبقاتی می شود و تاریخ جوامع را همین تضاد طبقاتی و در نهایت می سازد؛ که موجب پیروزی طبقه ای بر طبقه دیگر می شود. براساس اسن مفهوم، تحوّل کلیه نظام های اقتصادی، به دنبال مبارزه طبقاتی به وجود آمده است.
نظرات اقتصادی مارکس
برخی از نظریات اقتصادی مارکس عبارتند از:
← نظریه ارزش
...
جملاتی از کاربرد کلمه کارل مارکس
برلین روش تحلیل سیاسی، ادبی و زندگینامه نویسی را به گونهای در هم آمیختهاست که فقط تعداد معدودی از چهرههای دانشگاهی توانایی آن را داشتهاند. نوشتههایی در معرفی الکساندر هرتسن، وی.جی.بلینسکی، ویکو، یوهان گئورگهامان و کارل مارکس از این دستهاند.
باور همچنین مشهور به ارتباط و سپس گسست از اندیشه کارل مارکس و فردریش انگلس، و حرکت به سوی اندیشه نیچه و ماکس اشتیرنر است. او در دهه ۱۸۴۰ کار روی یک سری فرضیه را آغاز کرد که عیسی را یک شخص غیر تاریخی حاصل ادغام الهیات یهودی، یونانی و رومی میدانست. او از نخستین مدعیان نظریه افسانه بودن مسیح بود.
کتاب با هدف نقد نظریههای هگلیهای جوان نوشته شدهاست و در عین حال بخش مهمی از آن بازگویی نظریه تاریخ کارل مارکس «فهم ماتریالیستی تاریخ» است. از زمان انتشار کتاب، پژوهشگران مارکسیست این کتاب را به دلیل اینکه جامعترین و جزئیترین بیان نظریه تاریخ مارکس را ارائه میکند بسیار ارزشمند دانستهاند.
باورک از اولین اقتصاددانانی بود که در مورد دیدگاههای کارل مارکس با جدیت بحث کرد. او این نکته را مطرح کرد که وجود بهره به دلیل استثمار کارگران نیست. کارگران تنها در حالتی میتوانستند مالک تمام آنچه که تولید کردهاند شوند که تولید فرایندی مستقیم و آنی میبود، ولی به عقیده بوهم - باورک چون تولید غیرمستقیم و زمان بر است، مقداری از تولید که مارکس آن را از آن کارگران میدانست باید صرف غیرمستقیم بودن تولید شود، به این معنا که باید صرف سرمایه شود.
همانطور که از عنوان و شعار("از شرر آتشی شعلهور خواهد گشت" ∗) این روزنامه برمیآید، نگارش گران آن درصدد ایجاد و پخش منظم تئوریها و ایدئولوژیهای انقلابی خود و افزایش آگاهی طبقاتی بین کارگران و درنهایت شعلهور کردن مبارزه سیاسی و انقلاب بودند.نویسندگان مشهور این روزنامه چون لنین و پلخانف و تمام اعضای هجرت کردهٔ حزب سوسیال دموکرات کارگری روسیه، سعی در براندازی حکومت تزار نیکلای دوم داشتند و خواهان برپایی حکومتی سوسیالیستی براساس اندیشههای کارل مارکس و فردریش انگلس بودند.