هابسبورگ

معنی کلمه هابسبورگ در لغت نامه دهخدا

هابسبورگ. ( اِخ ) خانواده آلمانی ، که اصل آن از سواب بود. این خاندان به نام و به قلعه مستحکمی که در آرگوی سویس واقع بود منسوب است. از افراد خانواده مزبور، آلبر لو ریش ( 1153-1199 م. )قلمرو قابل ملاحظه ای در سویس و آلزاس به دست آورد و رودلف دو هابسبورگ بر اریکه امپراتوری تکیه زد. علاوه بر این ، بعضی از افراد این خانواده بوهم ، هنگری ، اسپانْی ، املاک خالصه اتریش ، ندرلند و قسمتی از ایتالیا را متصرف شدند. و با ازدواج ماری ترز دختر امپراتور شارل ششم با دوک فرانسوای سوم قلمرو ماری ترز به خانواده لورِن انتقال یافت. دوک فرانسوای سوم که بعداً امپراتور فرانسوی اول ( 1745-1765 م. ) گردید، نام لورن هابسبورگ را به فرزندان خود بخشید.

معنی کلمه هابسبورگ در فرهنگ فارسی

نام یکی از خاندانهای سلطنتی آلمانی که مشتق از نام قلعه اجدادی آنها در ناحیه آرگوی در سویس می باشد . کنت های خانواده هابسبورگ از قرن یازدهم میلادی در تاریخ صاحب اسم و شهرت بوده اند. از این خانواده علاوه بر فرمانروایان ممالک کوچک اروپا بسیاری از شاهان کشورهای آلمان اطریش هنگری و بوهم و اسپانیا برخاسته اند .

معنی کلمه هابسبورگ در دانشنامه آزاد فارسی

هابْسْبورگ (Habsburg)
(یا: هاپسبورگ) خاندان سلطنتی اروپایی و خاندان فرمانروای امپراتوری سابق اتریش ـ مجارستان. رودولف اول هابسبورگ در ۱۲۷۳م شاه آلمان شد و با سلطنت او سلطۀ خاندان هابسبورگ بر اتریش و استیریا آغاز شد. خاندان هابسبورگ به سرزمین ها و عناوین مختلفی دست یافت، ازجمله لقب امپراتور مقدس روم؛ امپراتوران مقدس روم در (۱۲۷۳ـ۱۲۹۱م)، (۱۲۹۸ـ۱۳۰۸م)، (۱۴۳۸م ـ۱۷۴۰) و (۱۷۴۵ـ۱۸۰۶) از این خاندان بودند. خاندان هابسبورگ در دورۀ امپراتور شارل پنجم۵ (۱۵۱۹ـ۱۵۵۶) به اوج قدرت رسید؛ شارل قلمرواش را تقسیم کرد که این امر به ایجاد یک شاخۀ اتریشی هابسبورگ ها (فرمانروایی تا ۱۹۱۸) و یک شاخۀ اسپانیایی این خاندان (فرمانروایی تا ۱۷۰۰) منجر شد. نام هابسبورگ برگرفته از نام قلعۀ این خاندان در آرگائو، در سوئیس، است.

جملاتی از کاربرد کلمه هابسبورگ

پس از پیمان کارلویتس که مهری بر فتح پادشاهی مجارستان به دست امپراتوری هابسبورگ بود، تکلی به نیکومدیا در آسیای صغیر رفت و با همسرش تا پایان عمر در آنجا زندگی کرد. او در ۱۷۰۵ در سن ۴۷ سالگی در همان‌جا درگذشت.
دشمنی نهاده بودند. پنج کانتون لوسرن، آوری، شویتس اونتروالدن، و تسوگ برای سرکوبی هواداران هوس، لوتر، و تسوینگلی اتحادیه کاتولیکی تشکیل دادند (۱۵۲۴). فردیناند دوک اتریش، از همه کشورهای کاتولیک خواست تا برای سرکوبی پروتستانها به‌طور مشترک اقدام کنند، و به امید بازگردانیدن سلطه خاندان هابسبورگ به سوئیس، به آنان وعده مساعدت داد. در روز
در مشترک‌المنافع لهستان–لیتوانی در سال ۱۷۷۶ اولان‌ها جایگزین هوسارهای لهستانی شدند. در پادشاهی هابسبورگ نیز واحدهای اولان متشکل از لهستانی‌ها از سال ۱۷۸۴ و واحدهای متشکل از اتریشی‌ها از ۱۷۹۱ ایجاد گشتند.
اگرچه امپراتوری مقدس روم شاید شناخته‌شده‌ترین نمونه سلطنت انتخابی باشد اما تنها اعضای خاندان هابسبورگ بین سال‌های ۱۴۳۸ و ۱۷۴۰ به عنوان امپراتور انتخاب شدند و این امپراتوری را به یک سلطنت موروثی بالفعل در آن دوره تبدیل کرد.
اتو فن هابسبورگ در سالهای ‎۱۹۵۷–۱۹۷۳ معاون رئیس، در ‎۱۹۷۳–۲۰۰۴ رئیس اتحادیه بین‌المللی پان اروپایی و در ‎۱۹۷۹–۱۹۹۹ از جانب اتحادیه سوسیال مسیحی بایرن نماینده پارلمان اروپا بود. به‌عنوان نماینده پارلمان اروپا اتو یک کرسی خالی برای کشورهای آن سوی پرده آهنین به شکل سمبلیک در نظر گرفت. به عنوان آغازگر مشترک پیک‌نیک پان‌اروپایی، اتو نقش برجسته‌ای در انقلاب‌های ۱۹۸۹ ایفا کرد. او حامی‌ای قوی برای عضویت کشورهای اروپای شرقی و مرکزی در پارلمان اروپا بود. او یک روشنفکر بنام بود و کتابهای متعددی در امور تاریخی و سیاسی نوشت. اتو به همراه روبر شومان، کنراد آدناور و آلچیده د گاسپری یکی از معماران ایده اروپایی و ادغام اروپا قلمداد می‌شود.
در کشور اتریش دو دودمان بابنبرگ ۹۷۶ تا ۱۲۴۶ و دودمان هابسبورگ ۱۲۸۲ تا ۱۹۱۸ میلادی حکومت کرده‌اند.
در ۴ نوامبر ۱۵۷۶، سربازان اسپانیایی که دستمزدشان را نگرفته بودند دست به شورش زدند: آنها شهر آنتورپ را که به نوعی استان پانزدهم به‌شمار می‌رفت را به نام خشم اسپانیا به یغما بردند و آتش زدند. هزاران شهروند قتل‌عام و صدها خانه سوختند. در نتیجه ، آنتورپ به‌طور کامل درگیر شورش علیه حاکمیت هابسبورگ اسپانیا شد. به طوری که این شهر محضر و مرکز مقاومت و شورش شد. در طی بازپس‌گیری فلاندر و مهار شورشیان، ارتش اسپانیا آنتورپ را به محاصره کامل خود درآورد.
۴۵ سال بعد، هنگامی که کارل ششم در سال ۱۷۴۰ بدون وارث مردی درگذشت، براندنبورگ-پروس فرصتی برای اجرای این ادعا به دست آورد. کارل طبق فرمان اجرایی ۱۷۱۳ بزرگ‌ترین دخترش را به جانشینی خود منصوب کرد و پس از مرگ کارل، دخترش ماریا ترزا به حکومت آرشیدوک‌نشین اتریش و نیز سرزمین‌های بوهم و مجارستان که درون حکومت هابسبورگ بودند، دست یافت. در زمان زندگی کارل، فرمان اجرایی به اطلاع ایالت‌های امپراتوری رسانده شد؛ ولی پس از مرگ او، برخی گروه‌ها بی‌درنگ به آن اعتراض کردند.
در سال ۱۸۰۶، امپراتوری مقدس روم منحل شد، اما عنوان «قیصر» توسط دودمان هابسبورگ حفظ شد، که رئیس آن، از آغاز سال ۱۸۰۴، امپراتور عنوان «قیصر» اتریش را به خود اختصاص داد. پس از سال ۱۲۷۳، هابسبورگ‌ها اکثر پادشاهان یا امپراتوران مقدس روم را فراهم کردند، بنابراین آنها خود را وارث مشروع عنوانی می‌دیدند که برگزیده بودند.
امپراتورهای روم مقدس (۹۶۲–۱۸۰۶) خود را «قیصر» نامیدند، که عنوان امپراتوری را با عنوان «قیصر» ترکیب می‌کردند. پادشاه رومن‌ها» (مورد وارث تعیین شده قبل از تاجگذاری شاهنشاهی). آنها حکومت خود را ادامه حکومت امپراتور رومها می‌دانستند و از عنوان برگرفته از عنوان «سزار (عنوان)» برای بازتاب میراث فرضی خود استفاده می‌کردند. از سال ۱۴۵۲ تا ۱۸۰۶، به جز سال‌های ۱۷۴۲–۱۷۴۵، تنها اعضای خانواده دودمان هابسبورگ «امپراتورهای روم مقدس» بودند.