وزنا

قوله: «وَ الْأَرْضَ مَدَدْناها» انّما مدّت لانّها لم تخلق ممدودة فمدّت بعد الخلقة من تحت الکعبة و لهذا قال تعالی: «وَ الْأَرْضَ بَعْدَ ذلِکَ دَحاها». قال الحسن: کانت طینة فقال اللَّه لها انبسطی فانبسطت علی وجه الماء، «وَ أَلْقَیْنا فِیها رَواسِیَ» ای جبالا ثوابت کانت الارض تترجرج فجعل اللَّه الجبال اوتادا لها فثبتت بها، «وَ أَنْبَتْنا فِیها» ای فی الارض، «مِنْ کُلِّ شَیْ‌ءٍ مَوْزُونٍ» ای من کلّ شی‌ء مقدور جری علی وزن من قدر اللَّه عزّ و جل لا یجاوز ما قدّره اللَّه علیه، لا یستطیع خلق زیادة فیه و لا نقصانا. می‌گوید برویانیدیم درین زمین از هر چیزی چنانک اللَّه خواست و تقدیر کرد و ساخت بر وزنی و معیاری که هیچ کس تغییر آن نتواند و زیادت و نقصان در آن نیارد، و روا باشد که معنی وزن اندر قدر و منزلت بود چنانک مردم بعرف و عادت گویند فلان را بنزدیک خلق وزنی نیست، یعنی که او را قدر و منزلت نیست. و گفته‌اند: «وَ أَنْبَتْنا فِیها» یعنی فی الجبال، «مِنْ کُلِّ شَیْ‌ءٍ مَوْزُونٍ» یوزن نحو الحدید و الرّصاص و النّحاس و الذهب و الفضّة و الزّرنیخ و الکحل و غیر ذلک ممّا یوزن وزنا و یحتمل انّ المراد به المکیل و الموزون و المعدود لانّ مآل الکلّ الی الوزن کالحنطة و الشعیر یولان الی الخبز الّذی یوزن و اشباه ذلک.