هندوئیسم
معنی کلمه هندوئیسم در دانشنامه عمومی
هندو برگرفته از نام رودخانه سند است که ایرانی های باستان به عنوان منطقه جغرافیایی سرزمین پهناور و تمدنی در پیرامون رودخانه سند به کار می بردند. این تمدن را موهن جودارو و هاراپا نیز نامیده اند.
اسکیلاکس که از سوی داریوش بزرگ، مأمور پیمودن رود سند بود، او نام هندوس را در نوشته های خود بکار برده است. اما بعدها در دوره اسلامی نام هندو علاوه بر جغرافیا، به مذهب مردم این منطقه نیز گفته شد. بعدها پیروان آن دین هم، خود را هندو نامیدند و هندو نام رسمی این آیین یا دین شد.
حدود ۱٫۲ تا ۱٫۳۵ میلیارد تن در جهان پیرو آیین هندو هستند.
برخی افراد میان هندوییسم ( هندوتوا ) و دین هندو باور به دگرسانی شده اند. هندوتوا آگهی فرهنگ هندی است که کیش هندو فقط ( ایواز ) یک جزء یا پاره آن است. هندوتوا دربرگیرنده همآیند فراوانی از آداب و رسوم هندی نیز است که شاید وابستگی چندانی به کیش یا دین نداشته باشد. وارونه دیگر ادیان جهانی، هندوئیسم را نمی توان برپایه یک پی ورزی یا جزم باوری اصلی ( بونیک ) ریشه گرفته از یک هستندهٔ روحانی ( آسروان ) یا یک نسک سپنتا واگران ( تعریف ) کرد. هندوان پنداره یکتاپرستانه «خدای خدایان» را می شناسند، و بیشتر هنگامی که از خدا سخن می گویند به یک رب النوع یا خداوندگار ویژه هندو نمارش دارند، ولی هندوئیسم، دربرگیرنده چندخداپرستی و فرقه گرایی است؛ بنابراین، هندوان با خستویی آشکار به کاستگی و تنگناهای دانسته های انسان، همداستانی کرده اند که دربارهٔ پایه های باورهای دینی همداستانی نداشته باشند. پس در فرجام هندوئیسم بیشتر بر کردار گواهی و پافشاری دارد تا بر باور؛ و زیربنای اخلاقی آن فراوانی کمابیش بی اندازه دارد.
برای دستیابی به آرمان های هندوگرایی، کسان می توانند رویکردهای گوناگونی را پیشه کنند. از آنجا که باورهای کهن و نو در هندوگرایی در کنار هم جای دارند، باورها و رویکردهای هندوها گاه متناقض و ناسازگار به نگر می آیند. هندوئیسم با نداشتن یک سامانه باوری یکپارچه و یک نسک مقدس ( سپنتا ) به فرنام هسته بنیادین، نگرش چندانی به بخش بندی جهان به آییندار و بی آیین ندارد. هندوئیسم هم چنان که یک دین است، یک شیوه زندگی نیز هست. هندوان در یافتن راهی که باید در پیش گیرند از آزادی بسیار برخودارند، اگر چه آنان برای بازشناسی آنکه در موقعیت ( ایستار ) ویژه، کردار درست و درخور کدام است، همواره با نگرانی هایی روبرو هستند، اما این دین رواداری و نرمش بسیاری از خود نشان می دهد.
جملاتی از کاربرد کلمه هندوئیسم
ایوت کلر راسر (متولد ۳۱ ژانویه ۱۹۵۲) نویسنده و پژوهشگر آمریکایی است که در زمینه هندوئیسم تخصص دارد و در تبیین افکار و آموزه‌های آن برای مخاطبان غربی نقش داشته است. وی با نام هندی رام رانی نیز شناخته می‌شود.
بر اساس سرشماری هند در سال ۲۰۱۱، هندوها مانند بقیه مناطق هند بزرگترین گروه مذهبی در ایالت آسام بودند. هندوئیسم دین ۶۱٫۴۷ درصد از جمعیت آسام و مذهب اکثریت در ۱۸ شهرستان از ۲۷ شهرستان ایالت آسام است.
اَوَتار یا آواتار اصطلاحی است که در هندوئیسم برای تجلی مادی یک خدا استفاده می‌شود.
اوشاس (उषस्) یک الهه ودایی سپیده دم در هندوئیسم است. دیوید کینزلی می‌گوید که او بارها در سرودهای ریگ ودیک ظاهر می‌شود، جایی که او "به‌طور پیوسته با سپیده دم شناسایی می‌شود، خود را با آمدن روزانه نور به جهان آشکار می‌کند، تاریکی ظالم را رانده می‌کند، شیاطین شیطانی را بدرقه می‌کند، همه زندگی را بیدار می‌کند، همه چیز را تنظیم می‌کند. در حرکت، همه را برای انجام وظایف خود می‌فرستد». او زندگی همه موجودات زنده، محرک عمل و نفس، دشمن هرج و مرج و سردرگمی، برانگیخته فرخنده نظم کیهانی و اخلاقی است که در هندوئیسم ارته نامیده می‌شود.
بر اساس سرشماری سال ۲۰۱۱، هندوئیسم دین اصلی در این ایالت با ۷۹٫۸ درصد از کل جمعیت بود. اسلام ۱۱٫۵ درصد از کل جمعیت را تشکیل می‌داد. مهاراشترا با ۶۵۳۱۲۰۰ پیرو، بیشترین تعداد پیروان بودیسم را در هند دارد که ۵٫۸ درصد از کل جمعیت مهاراشترا را تشکیل می‌دهد. بوداییان مراتی، ۷۷٫۳۶ درصد از کل تاریخ بودیسم در هند را تشکیل می‌دهند. آیین سیک، مسیحیت و جین (دین) به ترتیب ۰٫۲ درصد، ۱٫۰ درصد و ۱٫۲ درصد از جمعیت مهاراشترا را تشکیل می‌دهند.
در سده یکم میلادی، مهاجران یهودی وارد منطقه شدند و به روایت سنت مسیحی محلی، تومای حواری در همان قرن از کرالا دیدن کرد. بسیاری از دوره تاریخی کرالا از قرن ششم تا هشتم مبهم است، اما مشخص است که بازرگانان عرب اسلام را بعداً در این دوره به منطقه آوردند. تحت سلسله کولاشِخارا (حدود ۸۰۰–۱۱۰۲)، مالایالام به عنوان یک زبان متمایز ظهور کرد و هندوئیسم در کرالا برجسته شد.
تقریباً دو سوم تا سه چهارم جمعیت اعمال دروکپا کاگو یا نینگما بودایی را اجرا می‌کنند که هردو رشته‌هایی از مهایانه بودیسم هستند. تقریباً یک چهارم جمعیت از قوم نپالی هستند و اعمال هندوئیسم را بجا می‌آورند و عمدتاً در جنوب کشور مستقرند و پیرو مکاتب شایویت و یشناویت، شکتا، غناپاتی، پورانیک و ودیک هستند. مسیحیان هر دو گروه کاتولیک رومی و پروتستان به علاوه غیرمذهبی کمتر از یک درصد جمعیت را تشکیل می‌دهند.
هانتینگتون در تئوری خود تمدن‌های جهان را به قسمت‌های مجزا تقسیم می‌کند که شامل ۹ حوزۀ تمدن غرب، تمدن اسلامی، ارتدوکس‌ها، ژاپن، چین، آمریکای لاتین، آفریقا، تمدن بودایی و هندوئیسم می‌شود.
کندالینی در هندوئیسم و تفکر های باستانی هندی به نوعی انرژی در بدن انسان (شاکتی) اشاره دارد که گفته می‌شود در پایین ستون فقرات قرار دارد.
اما دانشنامه هندوئیسم بیان می‌کند که نظریه مهبانگ به بشریت یادآوری می‌کند که همه چیز از برهمن سرچشمه گرفته‌است که از یک اتم سبک‌تر و از بزرگ‌ترین‌ها بزرگتر است.