هاترا
معنی کلمه هاترا در فرهنگ فارسی
هتره نام یونانی الحضر است این شهر بمسافت سه روز راه از موصل کنونی واقع بود و قلعه محکمی داشت .
معنی کلمه هاترا در دانشنامه آزاد فارسی
معبد خورشید (یا: الحَضْر) شهری در بین النهرین (عراق امروزی) در دورۀ اشکانیان. این شهر در حدود ۵۰ کیلومتری لبانا یا آشور نو که ویرانه های آن در جنوب غربی موصل باقی است، قرار داشت. ترکیب جمعیتی آن از بازرگانان عرب، حجاران و معماران سوری، جواهرسازان و پیکرتراشان یونانی، صرافان یهودی، کاتبان آرامی و اشراف ایرانی و رومی شکل می گرفت. حکومت هاترا در دست قبایل عربی بود که با سلاطین اشکانی پیمان اتحاد و دوستی بسته بودند و در مقابل لشکرکشی های رومیان، به ایرانیان یاری می رساندند. از معروف ترین حاکمان هاترا، سیناتروک نام داشت که شاید در اوایل قرن ۲م می زیست. در زمان سیناتروک، هاترا به اوج شکوفایی رسید. هاترا در سال های ۱۱۶ و ۱۹۸م در برابر حملات امپراتوران روم، ترایانوس و سپتیموس سوروس مقاومت کرد و اجازه نداد رومیان به درون فلات ایران راه یابند. در ۲۳۰م حاکم هاترا با رومیان هم داستان شد و اردشیر بابکان، سرسلسلۀ ساسانیان، پس از نبردی خونین شهر را تصرف و برای همیشه نابود کرد. معماری و شهرسازی هاترا ترکیبی از هنر ملل بود. خیابان ها و چگونگی آرایش بناهای عمومی و خانه های شهر طرح و نقشه ای یونانی داشت، اما طرح کلی شهر از طرح شهرهای گرد و مدور اشکانی پیروی می کرد و از این نظر باید با فیروزآباد و دارابگرد مقایسه شود. ارک حکومتی در میانۀ شهر قرار داشت. شیوۀ رایج و غالب در ساخت معابد و کاخ ها در هاترا طرح سه ایوانی پارتی بود. پرستشگاه مرکزی شهر به نام معبد خورشید در ارگ شهر قرار داشت: ایوان بزرگی که دو ایوان کوچک در طرفین آن بود. نمای معبد خورشید با نیم ستون های حجاری شده با سنگ آهک و افریزهایی به شکل تندیس عقاب، صورت امیران و پیشوایان دینی و خدایان و کتیبه های آرامی آراسته بود. هنر پیکره سازی در هاترا ترکیبی از سنت های دیرین بین النهرینی و هنر هلنی بود. در کاوش های ۱۹۵۴ که دولت عراق انجام داد، پیکره هایی از بت های اعراب جاهلیت (لات، منات، و عزّی) در ویرانه های هاترا کشف شد.
جملاتی از کاربرد کلمه هاترا
ناظر پروژه، غلامرضا کباری (۱۲۹۶-۱۳۹۴)؛ پیمانکار، شرکت ماه‌ساز؛ و معمار آن، حیدر غیایی است که با برداشتی مدرن از کاخ اشکانی هاترا و نماد فروهر، آن را طراحی نمود
ساختمان ایستگاه جدید راه‌آهن به دستور پهلوی دوم توسط معمار ایرانی حیدر غیایی و معمار فرانسوی فرنان پوین طراحی شد. ساخت آن در ۲۵ شهریور ۱۳۳۴ شروع و در ۴ آبان ۱۳۴۵ به بهره‌برداری رسید. ساخت ایستگاه راه‌آهن مشهد در برنامۀ دوم توسعه پیش از انقلاب اسلامی به تصویب رسیده بود. از آنجا که خراسان را سرزمین پارتها و سرزمین اشکانیان می دانستند و مشهد، نزدیکترین شهر بزرگ به شهر پارتن نسا، پایتخت اولیه پارتیان بود، این بنا ضمن رعایت الگوی متعارف ایستگاههای راه آهن جهان، به شکل بال‌های نماد فروهر و با الهام از معماری اشکانی کاخ های اشکانی هاترا و تیس پون طراحی گردید و به سرپرستی مرتضی کباری اجرا گردید.