ناریان
معنی کلمه ناریان در دانشنامه عمومی
در ۳۰ کیلومتری شمال شرقی شهرک ( مرکز طالقان ) و در ضلع شمالی رودخانه شاهرود و جاده سراسری شرقی - غربی طالقان و در منتهی الیه شمال شرق جاده باده سر که از جوستان به طرف شمال شرق منشعب شده و پس از دیزان به طرف شرق امتداد می یابد و در موقعیت جغرافیایی ۳۶ درجه و ۱۲ دقیقه و۵۱٫۹ ثانیه عرض جغرافیایی و ۵۰ درجه و۵۹ دقیقه و ۵۹٫۰ ثانیه طول جغرافیایی و در ارتفاع۲۴۴۲ متر از سطح دریا روستای نسبتاً بزرگی وجود دارد که بنظر می رسد به لحاظ جمعیت و وسعت برابر با روستاهای میر، دنبلید و سوهان می باشد.
راه طالقان به کلاردشت از طریق ناریان ـ گردنه دریچه ـ دلیر می گذرد.
اهالی ناریان تبری هستند و به گویش طبری طالقانی زبان مازندرانی صحبت می کنند. طالقانی ها به دو گویش مازندرانی و تاتی سخن می گویند. به عقیده برخی از صاحبنظران، گویش مردم طالقان به دو دسته مازندرانی و تاتی تقسیم می شود. روستاهایی که بین جوستان و کوه های کندوان قرار گرفته اند به زبان مازندرانی سخن می گویند. از جوستان به سمت باختر به تاتی طالقانی سخن می گویند.
جملاتی از کاربرد کلمه ناریان
تو نمی‌دانی که خصمانت کیند ناریان خصم وجود خاکیند
اهرمن نار است و نار ناریان نوریان را کی ز نار آید زیان
ناریان مر ناریان را جاذب‌اند نوریان مر نوریان را طالب‌اند
نوریان مأوی به علّیین گرفت ناریان جا در تک سجّین گرفت
ناریان مر ناریان را جاذبند نوریان مر نوریان را طالبند