یمحق

معنی کلمه یمحق در دانشنامه اسلامی

[ویکی الکتاب] معنی یَمْحَقَ: تا پی در پی نقصان دهد(از کلمه محق به معنی نقصان پی درپی به نحوی که منجر به محو شدن چیزی گردد)
معنی یَمْحَقُ: پی در پی نقصان می دهد(از کلمه محق به معنی نقصان پی درپی به نحوی که منجر به محو شدن چیزی گردد)
ریشه کلمه:
محق (۲ بار)
«یَمْحَق» از مادّه «محق» (بر وزن مرد) به معنای کم شدن تدریجی چیزی است و به همین مناسبت شب پایان ماه را (محاق) می گویند; زیرا روشنی ماه کم کم کاسته شده و از بین می رود در حقیقت همان طور که ماه با آن جلوه گری و فریبندگی مخصوص خود، تدریجاً کم نور شده و در محاق فرو می رود همچنین شکوه و عظمت کفر و شرک و حامیان آنها با تصفیه و پاک شدن مسلمانان به زوال و نیستی می گراید.
نقصان تدریجی. در مجمع فرموده: محق نقصان شی‏ء است حالاً بعد حال. «اِنْمَحَقَ و اِمْتَحَقَ» یعنی به تدریج تلف شد و از بین رفت، محاق آخر ماه است که هلال در آن ناقص می‏شود. راغب تدریج را قید نکرده و گوید «مَحَقَهُ» یعنی آن را ناقص کرد و برکتش را برد. ظاهراً قید تدریج لازم است . خدا ربا را به تدریج از بین می‏برد و صدقات را افزایش می‏دهد. . این لفظ بیشتر از دوبار در قرآن نیامده است.

جملاتی از کاربرد کلمه یمحق

ابن عباس گفت معنی یمحق آنست که اگر بصدقه دهند، یا در راه غزاة.
گر دلت هست با خرد شده جفت بشنو از حق که یمحق اللّٰه گفت