یلی. [ ی َ ] ( حامص ) چگونگی یل. پهلوانی و دلیری و دلاوری. شجاعت و جنگاوری : کنون چنبری گشت پشت یلی نباشم همی خنجر کابلی.فردوسی.ببندید یکسر میان یلی ابا گرز و با خنجر کابلی.فردوسی.به نستوه فرمود تا برنشست میان یلی تاختن را ببست.فردوسی.هنر هست و مردی و تیغ یلی یکی یار چون مهتر کابلی.فردوسی.ببستم میان یلی بنده وار ابا جادوان ساختم کارزار.فردوسی.سلاح یلی باز کردی و بستی به سام یل و زال از دوک چادر.فرخی.و رجوع به یل شود. یلی. [ ی َ لی / ی َل ْ لی ] ( اِ ) یللی. بانگ و فریادی که در حالت مستی و یا هنگام رسیدن خبر خوش می نمایند. ( ناظم الاطباء ). رجوع به یللی شود. || به زیر آمدن چیزی از چیزی و اندیشه از دل. ( از احوال و اشعار رودکی ذیل ص 1090 ) : ز اسب یلی آمد آن گه نرم نرم تا برند اسبش همان گه گرم گرم.رودکی.
معنی کلمه یلی در فرهنگ فارسی
یللی بانگ و فریادی که در حالت مستی و یا هنگام رسیدن خبر خوش می نمایند
جملاتی از کاربرد کلمه یلی
گهی برفرازد یلی بال را گه جوید نبرد نهنکال را
به پاسخ بگفت آن سپهر یلی منم مردی ازدوستان علی
روستای ایورق به دلیل قرار گرفتن در دامنه کوههای بزگوش از آب و هوای معتدل و نسبتا کوهستانی برخوردار است. در این روستا از دو جهت باد میوزد. بادی که از سمت تیرچایی و باغات مشرف بر آن یعنی از شرق به غرب میوزند به باد مه یلی معروف است که رطوبت بیشتری دارد و منطقه را خنکتر میکند و برای پربار بودن محصولات کشاورزی به ویژه در فصول گرم سال موثر است. باد دوم که به گرمیج یلی مشهور است از سمت غرب به شرق در جریان میافتد که بدلیل نداشتن رطوبت کافی و خشکی بیش از حد و نیز گرمی بیش از حد در رسیدن مخصولات کشاورزی موثر واقع میشود.
ندادش مجال آسمان یلی بیفراشت بازو چو جدش علی (ع)
و یا از بزرگان تازی نژاد یلی هستی و مهتری پاکزاد
در لغتنامه دهخدا نیز درباره آن نوشته شده:«مشتق از نام یلی اساطیری از مردم یونان موسوم به آکادمُس که اراضی منسوب بدو را آکادمی می نامیدند، در شمال غربی اَطینه «آتن »، و مَدْرَس افلاطون بدانجا بود.»
شکسته دلان چون خروش یلی بدیدند با خنجر کابلی
منم سرفشان تیغ دست یلی یک جان نثار از حسین علی
آنکه در معرکه بر هم شکند قلب عدو آنکه در روز یلی صید کند شیرشکار
همال ابر در کرم مثال ببر در یلی هلاک جان گستهم ز پهلوی و پر دلی
سنان یلی کرد ازرق دراز سوی مینمه قاسم سرفراز
سبک سام قد یلی برفراشت دو پایش گرفت و به جا برنداشت
گرانیت میاندواب یلی بلاغ (طیب مرادی) یک اندیس مصالح ساختمانی است که در استان آذربایجان غربی قرار دارد و مادهٔ معدنی موجود در آن، گرانیت است.سنگ میزبان این اندیس سنگهای آذرین است