هرمز چهارم

وی به عنوان پادشاه ایبری جانشین پدرش، پادشاه پارسمن ششم شد. تاریخ دستیابی وی به تخت سلطنت مشخص نیست اما دوران پادشاهی او معاصر پادشاهی هرمز چهارم بود. اقتدار پاکور نسبتاً محدود بود و به سختی از قلعه او در اوجارما در تفلیس فراتر می‌رفت و ایبریای داخلی مستقیماً توسط ساسانیان اداره می‌شد. هرمز چهارم وقتی در سال ۵۸۰ پاکور درگذشت، از فرصت استفاده کرد و سلطنت ایبری را از بین برد.

در ۵۷۳، در طی نبرد بیزانس-ساسانی ۵۷۲–۵۹۱، خسرو سپاهی به فرماندهی آذرماهان برای تسخیر سوریه فرستاد در حالی که خودش، به همراه فریبرز و ایزدگشنسپ سپاهی را به طرف دارا می‌بردند و پس از چهار ماه شهر را تسخیر کردند. آذرماهان چندین شهر را در سوریه غارت کرد که افامیا هم جزو آنان بود. امپراتور بیزانس، یوستین دوم ظاهراً عقل خود را بر اثر این گرفتاری‌ها از دست داد و از سلطنت خلع شد. در ۵۷۹ میلادی، هرمز چهارم به جای خسرو بر تخت نشست که بعدها دستور قتل ۱۳٬۶۰۰ تن از اشراف از و مذهبیون از جمله ایزدگشنسپ را صادر کرد.

ویستهم از دودمان بزرگ اسپهبدان بود. در پی قیام بهرام چوبین برادر خود بندوی را که در آن هنگام در محبس هرمز چهارم بود بیرون آورد و به اتکای شورشیان شاه را که در آن هنگام هیچ‌کس از نجیب‌زادگان حاضر به حمایت کردنش نبود، از سلطنت خلع کرد، با این حال بهرام چوبین از تهدید تیسفون و عزیمت برای تسخیر پایتخت بازنیستاد. با خلع هرمزد که منجر به توقیف و کور کردن او شد ویستهم و برادرش بندوی با همدستی طرفداران خویش، در سال ۵۹۰ میلادی خواهرزادهٔ خود خسرو پرویز را بر تخت نشاندند.

خسرو انوشیروان در ضمن این اتحاد، با دختر ایستمی خان ازدواج کرد. هرمز چهارم ثمرهٔ این ازدواج است. البته دانشنامه ایرانیکا این مطلب را تکذیب کرده‌است زیرا هرمز چهارم (دوره سلطنت از ۵۷۹ تا ۵۹۰ میلادی) متولد حدود سال ۵۴۰ میلادی است در حالیکه این ازدواج در حدود سال ۵۶۰ میلادی و در دوره حکمرانی ایستمی خان (۵۵۲ تا ۵۷۶ میلادی) صورت گرفته‌است.

فردیناند یوستی بزرگمهر را با «بُرْزْمِهر» — دبیر خسرو اول که بعدها به فرمان هرمز چهارم (حک: ۵۷۸ م – ۵۹۰ م) کشته شد — یکی می‌داند. نیز او احتمال می‌داد که نام برزویهٔ طبیب، شکل کوتاه‌شدهٔ «بزرگمهر» باشد؛ اما ادعا نکرد که «برزویه» با دو شکل دیگر نام یکسان باشد.