نظریه ولایت فقیه

سید محمد حسینی شیرازی (زادهٔ ۱۳۰۷ خورشیدی در نجف – درگذشتهٔ ۱۳۸۰ خورشیدی در قم) از مراجع تقلید شیعه بود، وی فرزند میرزا مهدی شیرازی از خاندان حسینی شیرازی و برادر سید صادق حسینی شیرازی و دایی محمدتقی مدرسی است. وی معتقد به نظریه حکومت شورایی فقها و از مخالفان نظریه ولایت فقیه بود.

ابوالصلاح در نظریه ولایت فقیه بر بسیاری از فقیهان پیشی گرفته‌است. وی همچنین حکم به لزوم بر پایی نماز جمعه در زمان غیبت کرده‌است.

اگر آرمان نظریه‌ولایت فقیه، اجرای احکام شریعت از سوی حکومت است؛ نظریه «ولایت مطلقه‌فقیه» توجیهی برای فسخ و الغای شریعت است. خمینی پیش از آن که به قدرت برسد، نظریه ولایت فقیه را طرح کرد تا اسلام را تنها برنامه سیاسی مطلوب و مشروع بازنماید که باید به دست فقیه اجرا شود. اما هنگامی که به قدرت رسید، دریافت که فقه سنتی، دست فقیه را در عمل می‌بندد و با طرح مطلق بودن ولایت فقیه، راهی برای رهاشدن از چارچوب فقه و شریعت یافت. در نظریه‌ولایت مطلقه، فقیه بیش از آنکه بر اساس فقه اسلام عمل کند، بر پایه تشخیص خود از مصلحت نظام فرمان می‌راند و «حق دارد» مصلحت نظام را بر احکام اسلام مقدم دارد و «ضرورت» به او اجازه می‌دهد از «احکام اولیه» دست بردارد و به «احکام ثانویه» بیاویزد.